22 Eylül 2007 Cumartesi

3568 sayılı meslek hukuku

MESLEK HUKUKU
3568 Sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunun Amacı :
İşletmelerde faaliyetlerin ve işlemlerin sağlıklı ve güvenilir bir şekilde işleyişini sağlamak, faaliyet sonuçlarını ilgili mevzuat çerçevesinde denetlemeye ve değerlendirmeye tabi tutarak gerçek durumu ilgililerin ve resmi mercilerin istifadesine tarafsız bir şekilde sunmak ve Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik meslekleri ve hizmetleri ile Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları ile Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğinin kurulmasına, teşkilat, faaliyet ve denetimlerine ve organlarının seçimlerine ilişkin esasları düzenlemektir.
Serbest Muhasebecilik Mesleğinin Konusu
Gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin, genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri ve ilgili mevzuat gereğince defterlerini tutmak, bilanço, kar-zarar gelir tablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işleri yapmaktır.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Mesleğinin Konusu
Gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin;
- Genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri ve ilgili mevzuat gereğince, defterlerini tutmak, bilanço, kar-zarar tablosu ve beyannameleri ile diğer belgelerini düzenlemek ve benzeri işlemleri yapmak.
- Muhasebe sistemlerini kurmak, geliştirmek, işletmecilik, muhasebe, finans ve mali mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili işlerini düzenlemek veya bu konularda müşavirlik yapmak.
- Yukarıdaki bentte yazılı olan konularda, belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil, denetim yapmak, mali tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüş vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim , bilirkişilik ve benzeri işleri yapmak.
Yukarıda sayılı işleri bir iş yerine bağlı olmaksızın yapanlara Serbest Muhasebeci Mali Müşavir denir.
Yeminli Mali Müşavirlik Mesleğinin Konusu
Yukarıda 2. ve 3. bentte yazılı olan işler yanında;
- Mali tabloların ve beyannamelerin mevzuat hükümleri, muhasebe prensipleri ile muhasebe standartlarına uygunluğu ve hesapların denetim standartlarına uygunluğunu ve hesapların denetim standartlarına göre incelendiğini tasdik etmek.
- İlgili mevzuat ile Maliye Bakanlığı ve resmi mercilerce verilecek tasdik ile ilgili görevleri yapmak.
Meslek Unvanlarının Haksız Kullanılması
Kanunen kullanmaya yetkisi olmayanlar tarafından serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavir unvanlarının veya bu unvan veya kavramlara karışacak veya benzer her türlü unvan ve ibarelerin kullanılması yasaktır.Odalar buna aykırı davranışları öğrendiklerinde Cumhuriyet Savcılığına bildirmek zorundadırlar.Cumhuriyet savcılığınca tahkikatın sonucu odaya ve ilgililere bildirilir.
Meslek mensubu Olabilmenin Genel Şartları
1. T.C Vatandaşı olmak
2. Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak
3. Kamu haklarından mahrum bulunmamak
4. Taksirli suçlar hariç olmak üzere; affa uğramış olsalar dahi ağır hapis veya 5 yıldan fazla hapis yahut zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile resmi ihale ve alım satımlarına fesat karıştırma veya Devlet sırlarını açığa vurma, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarından dolayı hüküm giymiş bulunmamak.
5. Ceza ve disiplin kovuşturması nedeniyle memuriyetten çıkarılmış olmamak.
6. Meslek şeref ve haysiyetine uymayan durumları bulunmamak.
Serbest Muhasebeci Olmanın Özel Şartları
Hukuk, İktisat, Maliye, İşletme, Muhasebe, Bankacılık, Kamu Yönetimi ve Siyasal Bilimler dallarında eğitim veren fakülte ve yüksekokullardan veya denkliği Yüksek Öğretim Kurumunca tasdik edilmiş yabancı yüksek öğretim kurumlarından ön lisans seviyesinde öğrenim görmüş olanlar ile ticaret ve maliye meslek liselerinden mezun olanlar, staj şartını yerine getirmiş olmaları halinde sınav şartı aranmaksızın serbest muhasebeci unvanı ile çalışırlar. Staj süresi ön lisans seviyesinde mezun olanlar için 4 yıl, Ticaret ve maliye meslek liselerinden mezun olanlar için 6 yıldır.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Olmanın Özel şartları
1. Hukuk, İktisat, İşletme, Maliye, Kamu Yönetimi, Muhasebe, Bankacılık ve Siyasal Bilimler dallarında eğitim veren fakülte ve yükseköğretim kurumlarından veya denkliği yüksek Öğretim Kurumunca tasdik edilmiş yabancı yüksek öğretim kurumlarından en az lisans seviyesinde mezun olmakla birlikte lisans üstü seviyesinde diploma almış olmak
2. Staj amacıyla Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavir veya Yeminli Mali Müşavir yanında, gözetim ve denetiminde 2 yıl çalışmış olmak.
3. Serbest Muhasebeci ve mali Müşavirlik sınavını kazanmış olmak.(Türkiye genelinde mali denetim yapan kamu bankalarının müfettişleri ile kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisi almış olanlardan, bu yetkilerini aldıkları tarihten itibaren kamu kurum ve kuruluşlarında 8 yıllık hizmet süresini dolduranlar ile yukarıda belirtilen bilim dallarında en az 8 yıl süreyle öğretim üyesi veya görevlisi olarak çalışmış bulunanlar için sınav şartı aranmaz)
4. Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlik ruhsatını almış olmak.
Staj Süresinden Sayılan Hizmetler
Aşağıda belirtilen hizmetlerde geçen süreler, staj amacıyla serbest muhasebeci mali müşavir veya Yeminli Mali Müşavir yanında çalışılmış süre kabul edilir:
1. Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisine sahip olarak çalışanların bu yetkiyi aldıktan sonra kamu hizmetlerinde geçen süreleri.
2. Kamu kuruluşlarının veya bilanço esasına göre defter tutan özel kuruluşların muhasebe birimlerinde birinci derecede imza yetkisini haiz, muhasebenin fiilen sevk ve idaresinden veya mali denetiminden sorumlu bulunanların bu hizmetlerinde geçen süreleri
3. Yukarıda sayılan konularda öğretim görevlisi veya öğretim üyesi olarak çalışanların bu görevlerde geçen süreleri
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Sınavı
Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlik sınavı Birlik tarafından yazılı olarak yapılır.Sınav komisyonu 7 üyeden oluşur. Üyelerin ikisi Maliye ve Gümrük Bakanlığını temsil eder.Diğer üç üye Yüksek Öğretim Kurulunca teklif edilecek 5 aday arasından diğer iki üye ise Birlikçe teklif edilecek dört üye arasından Maliye ve Gümrük Bakanı tarafından seçilir.Sınav komisyon üyeliklerine aday gösterileceklerin; hukuk, iktisat,Maliye, muhasebe, işletme, bankacılık, idari bilimler dallarından lisans veya lisans üstü seviyesinde mezun olmaları ve bu konularda onbeş yıl çalışmış veya bu kadar süre öğretim üyeliği veya görevliliği yapmış bulunmaları şarttır.
Yeminli Mali Müşavir Olabilmenin Özel Şartları
1. En az 10 yıl Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlik yapmış olmak.
2. Yeminli Mali Müşavirlik sınavını vermiş olmak.
3. Yeminli Mali Müşavirlik ruhsatını almış olmak.
(Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisini almış olanların, bu yetkiyi aldıkları tarihten itibaren kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri, hukuk, iktisat,işletme,maliye muhasebe, bankacılık,kamu yönetimi ve siyasal bilimler dallarında öğretim üyeliği veya görevliliği yapmış olanların bu hizmetlerde geçen süreleri serbest muhasebeci mali müşavirlikte geçmiş olarak kabul edilir. Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisi almış ve mesleki yeterlilik sınavını vermiş olanlar ile yukarıda sayılan konularda profesörlük unvanı almış bulunanlar için sınav şartı aranmaz.
Yeminli Mali Müşavirlik sınavı da SMMM Sınav komisyonu tarafından yapılır.
Yeminli Mali Müşavirlik mesleğine kabul edilenler, görevlerine başlamadan önce Asliye Ticaret Mahkemesinde yemin ederler.
Tasdik ve Tasdikten Doğan Sorumluluk
Yeminli Mali Müşavirler, gerçek ve tüzel kişilere ait işletmelerin mali tabloları ve beyannamelerinin mevzuat hükümleri muhasebe prensipleri ve muhasebe standartlarına uygunluğunu, hesapların denetim standartlarına göre incelendiğini tasdik ederler.Yeminli Mali Müşavirlerin tasdik edecekleri belgeler, tasdike ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.Kamu kurum ve kuruluşlarına verilmiş tasdik edilmiş belge ve mali tablolar kamu idaresinin yetkili memurlarınca incelenmiş bir belge olarak kabul edilir. Yeminli Mali Müşavirler yaptıkları tasdikin doğruluğundan sorumludur. Tasdikin doğru olmaması halinde, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.Yeminli Mali Müşavirler yaptıkları tasdikin kapsamını düzenleyecekleri raporda açıkça belirtirler.
VUK nun 227. maddesine göre meslek mensupları imzaladıkları vergi beyannamelerinde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını oluşturan belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaanına bağlı olarak salınacak vergi ceza ve faizlerinden mükellefle birlikte müşterek ve müteselsilen sorumludur.Bu sorumluluk iki koşula dayandırılmıştır; 1. koşul vergi beyannamelerinde yer alan bilgilerin defterlere uygunluğudur.burada meslek mensubunun yüklendiği görev ve sorumluluk yanlız defterlere dayanan bilgilerle sınırlandırılmaktadır.2. koşul defter kayıtlarının genel kabul görmüş muhasebe ilke ve kuralları ile vergi mevzuatına uygunluğunun araştırılmasıdır.Sorumluluk gerektiren bu durumlar nedeniyle meslek mensupları vergi beyannamelerinin imzalanması öncesinde sınırlı uygunluk denetimi yapmaları gerekir.Sınırlı Uygunluk Denetimi, vergi beyannamelerinin ekindeki finansal bilgilerin veya hesap özetlerinin defterlere uygunluğu ile bu kayıtların doğru bir şekilde ve dayanakları olan belgelere uygun yapılması amacına yönelik bir ön denetimdir.
Meslekle İlgili Konularda çalıştırılamayacak Olanlar
Meslek mensupları, kişisel veya ortaklık bürolarında mesleği yapmaları yasaklananları çalıştıramayacakları gibi, bunlarla her ne şekilde olursa olsun meslekleri ile ilgili işbirliği yapamazlar.
Ruhsat Alan Meslek Mensuplarının Hak ve ödevleri
Ruhsat almış, bağımlı veya meslek konusu dışında çalışan veya mesleki faaliyette bulanmayan meslek mensuplarının Hakları :
1.Meslek kütüğündeki kayıtları kanunlarında mani bir durum olmadıkça ve kendi istekleri dışında silinemez
2. Meslek kütüğünde kayıtlı olmaları halinde; Oda ve Birlik faaliyetlerine katılırlar, seçme ve seçilme haklarını kullanırlar, Üyelikten doğan haklarını kullanırlar.
Ödevleri :
1. Ruhsat almış meslek mensupları bağımlı veya meslek konusu dışında çalışmaları veya mesleki faaliyette bulunmamaları halinde unvanlarını ve tasdik yetkilerini kullanamazlar.
2. Oda ve Birliğe karşı üyelikten doğan ödevlerini yerine getirirler.
Mali Yükümlülükler :
1. Yıllık Aidat : Ocak ayında tüm üyeler tarafından ödenir.
2. Nispi Aidat : Çalışanlar listesinde kayıtlı üyeler tarafından Mayıs ve Ekim aylarında ödenir.
3. Diğer Ödemeler : Adres değişikliği, tescil, kimlik cüzdanı gibi hizmet karşılıkları
Ortaklık Bürosu veya Şirket Kurarak Faaliyette Bulunma
Birden çok meslek mensubunun bir araya gelerek kurabilecekleri ortaklık bürosu veya şirketler şunlardır:
1. Ortaklık Bürosu (Adi Şirket)
2. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket
3. Limited Şirket
4. Anonim Şirket
Genel Esaslar
1. Ortaklık bürosu veya şirket aynı unvana sahip meslek mensupları arasında kurulabilir.
2. Kanunda belirtilen kendi faaliyet konuları dışında başka işlerle uğraşamazlar.
3. Şirket veya ortaklık bürosu mesleğin icrasına taallük eden işlerde ortak veya ortaklar tarafından temsil edilir.
4. Varisler intikal eden hisselerin en geç bir yıl içinde tasfiye edilmesi gerekir. Bu süre içinde mirasçılar meslek mensubu sayılmaz ve mesleki faaliyette bulunamaz.
5. Ortaklık bürosu veya şirketlerde yapılan işlerden doğacak cezai sorumluluk işi yapan meslek mensubuna aittir.
6. Ortaklık bürosu veya şirketlerde meslek unvanının açık bir şekilde kullanılması zorunludur.
7. Ortaklık bürosu veya şirketin unvanında yabancı isim ve unvanlar kullanılamaz.
Meslek Mensuplarının İş Öncesi Genel Yükümlülükleri
1. Büro Edinme Zorunluluğu ve Büro Tescil Belgesi : Meslek mensubu mesleki faaliyete başlamadan önce çalışanlar listesine kaydolarak ve büro tescil belgesi alarak iş yeri açmak zorundadır.
2. Tabela Asma Zorunluluğu : Meslek mensubu işyerinin bulunduğu binanın herkesin kolayca görebileceği yerine adı soyadı ve meslek unvanını içeren tabela asmak zorundadır.
3. Kimlik Cüzdanı Alınması : Ruhsatı olup da bağımsız çalışmak isteyenlere bağlı oldukları odalar tarafından kimlik belgesi verilir.
4. Bildirim Mecburiyeti : Meslek mensupları hizmet verdikleri müşterilerini kayıtlı oldukları odalara 6 ayda bir bildirmek zorundadırlar.Mesleki faaliyette bulunmayan meslek mensupları da ikametgahının bulunduğu bölgenin odasına kaydolunur. İkametgahını ve işyerini değiştiren meslek mensupları 15 gün içinde yeni adreslerini bağlı oldukları odaya bildirmek zorundadırlar.
5. İşyerinde Çalıştırılacak ve Çalıştırılamayacak Kişiler : Meslek mensupları; yalnız mesleki faaliyetlerini yapabilmek için yardımcı eleman çalıştırabilirler. Kanunlara göre bu işi yapmaları yasaklananları yanlarında çalıştıramayacakları gibi görevleriyle ilgili olarak bu kişilerle ilişki içinde bulunamazlar.
6. İş Kabulü : Meslek mensupları kendilerine teklif edilen işleri gerekçe göstermeden reddedebilirler. İki meslek mensubu tarafından reddedilen kimseye oda tarafından kendisine bir meslek mensubu belirlenir.
7. Sözleşme Yapılması : Aşağıda yazılı konularda sözleşme yapılması zorunludur: 1.Defter Tutmak 2. Devamlılık arz eden müşavirlik hizmetleri 3. İnceleme , tahlil, denetim yapmak bunlarla ilgili rapor ve benzerlerini düzenlemek. 4 .Yeminli Mali Müşavirlik Tasdik İşlemleri : Yapılacak Sözleşmede Bulunması Gereken Hususlar : 1. Tarafların ad soyadı vergi d. Ve nosu 2. Yapılacak işin amacı ve kapsamı 3. Tarafların karşılıklı sorumluluk ve yükümlülükleri 4. Ücretin tutarı ve ödeme şekli 5. Sözleşme yeri tarihi ve süresi.
8. Defter ve Belgelerin Saklanması : Meslek mensupları kendilerine tevdi edilen defter ve belgeleri iyi niyetle muhafaza ederek işin bitiminde iade etmek zorundadır. Defter ve belgelerin geri alınması yazı ile bildirildiği hallerde saklama mecburiyeti 1 ay sonra sona erer. Bir ay içinde alınmayan defter ve belgeler bir yazı ile vergi dairesine teslim edilir.
Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinin Hedefleri
1. Bilanço usulünde defter tutan gerçek ve tüzel kişilere ait teşebbüs ve işletmelerin faaliyet ve sonuçlarının sağlıklı ve güvenilir biçimde muhasebeleştirilmesinin sağlanması.
2. Bu işletmelerde mali tablolar aracılığı ile ilgililere sunulan bilgilerin gerçek durumu yansıtmasının sağlanması
3. Bu işletmelerde denetimin kolaylaştırılması
Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinin Amacı
1. Muhasebe bilgilerinin karar alma durumunda bulunan ilgililere yeterli ve doğru olarak ulaştırılmasına,
2. Farklı işletmeler ile aynı işletmenin farklı dönemlerinin karşılaştırılmasına,
3. Mali tablolarda yer alan hesap adlarının tüm kesimler için aynı anlamı vermesine,
4. Muhasebe terim birliğinin sağlanması suretiyle anlaşılabilir olmasına,
5. İşletmeler ile ilgililer arasında güven unsurunun oluşturulmasına
Muhasebenin Temel Kavramları
1. Sosyal Sorumluluk Kavramı : Bu kavram muhasebenin işlevini yerine getirme hususundaki sorumluluğunu belirtmekte ve muhasebenin kapsamını anlamını, yerini ve amacını göstermektedir. Sosyal sorumluluk kavramı; muhasebenin organizasyonunda, muhasebe uygulamalarının yürütülmesinde ve mali tabloları hazırlanması ve sunulmasında belli kişi ve grupların değil, tüm toplumun çıkarlarının gözetilmesi ve bilgi üretiminde gerçeğe uygun , tarafsız ve dürüst davranılması gereğini ifade eder.
2. Kişilik Kavramı : İşletmenin sahip ve sahiplerinden, yöneticilerinden personelinden ve çalışanlarından ayrı bir kişiliğe sahip olduğu ve işletmenin muhasebe işlemlerinin sadece o kişilik adına yürütülmesi gerektiğini ifade eder.
3. İşletmenin Sürekliliği Kavramı : Bu kavram işletmenin faaliyetlerinin bir süreye bağlı olmaksızın, sürdürüleceğini ifade eder. İşletmenin ömrü sahipleri ve yöneticilerinin yaşam süreleriyle bağlı değildir. Bu kavram maliyet esasının temelini oluşturur.
4. Dönemsellik Kavramı : İşletmenin sürekliliği kavramı gereği sınırsız olarak kabul edilen ömrünün belli dönemlere bölünmesi ve her dönemin faaliyet sonuçlarının diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanmasıdır. Gelir ve giderlerinin tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmesi hasılat, gelir ve karların aynı döneme ait maliyet gider ve zararlarla karşılaştırılması bu kavram gereğidir.
5. Parayla Ölçülme Kavramı : Parayla ölçülebilen iktisadi olay ve işlemlerin muhasebeye ortak para birimiyle yansıtılmasını ifade eder.
6. Maliyet Esası Kavramı : Para mevcudu, alacaklar ve maliyetinin belirlenmesi mümkün olmayan kalemler hariç, işletme tarafından edinilen varlık ve hizmetlerin muhasebeleştirilmesinde, bunların elde edilme maliyetlerinin esas alınması gereğini ifade eder.
7. Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı : Muhasebe kayıtlarının gerçek durumu yansıtan ve usulüne uygun olarak düzenlenmiş objektif belgelere dayandırılması ve muhasebe kayıtlarına esas alınacak yöntemlerin seçilmesinde tarafsız ve ön yargısız davranılması gereğini ifade eder.
8. Tutarlılık Kavramı : Seçilen muhasebe politikalarının, birbirini izleyen dönemlerde değiştirilmeden uygulanması gereğini ifade eder. İşletmenin mali durumu ve faaliyet sonuçlarının karşılaştırılabilir olması bu kavramın amacını oluşturması.
9. Tam Açıklama Kavramı: Mali tabloların bu tablodan yararlanacak kişi ve kuruluşların doğru karar vermelerine yardımcı olacak ölçüde yeterli, açık ve anlaşılır olmasını ifade eder.
10. İhtiyatlılık Kavramı : Muhasebe olaylarında temkinli davranılması ve işletmenin karşılaşabileceği riskleri göz önüne alınması gereğini ifade eder. Bu kavram gereği olarak işletmeler muhtemel giderleri ve zararları için karlık ayırırlar. Muhtemel gelir ve karlar için ise herhangi bir muhasebe işlemi yapmazlar.
11. Önemlilik Kavramı : Bir hesap kalemi veya mali bir olayın nisbi önemine göre mali tablolarda yer alması gereğini ifade eder.
12. Özün Önceliği Kavramı : İşlemlerim muhasebeye yansıtılmasında ve onlara ilişkin değerlendirmelerin yapılmasında biçimlerinden çok özlerinin esas alınması gerektiğini ifade eder.
Genel Mesleki Standartlar (SSMMBDH)
1. Meslek Unvanı ve Yeterlilik İlkesi : Kanunun belirttiği yeterlilik sınavını vererek meslek unvanı almış meslek mensubu mesleğin gerektirdiği saygı ve güvene yakışır şekilde hareket etmek zorundadır.
2. Mesleki Eğitim ve Bilgi : Mesleki bilgi mesleki alanda eğitim alarak değiştirilebilir. Bu eğitim çalışmaları Oda ve Birlik tarafından yürütülür.
3. Dürüstlük , Güvenilirlik ve Tarafsızlık : Dürüstlük, güvenirlilik ve tarafsızlık mesleğin temelini oluşturur.Meslek mensupları çalışmaları sırasında çıkar çatışmalarından uzak kalırlar ve görevlerini sürdürürken gereken mesleki özen ve titizliği gösterirler.
4. Sır Saklama : Meslek mensupları ve bunların yanlarında çalışanlar mesleki faaliyetlerinden dolayı öğrendikleri bilgi ve sırları mesleki faaliyetlerine son verdikten sonra dahi ifşa edemezler, çeşitli kanunlarda muhbirlere tanınan hak ve menfaatlerden yararlanamazlar. Ancak adli yargıya göre suç teşkil eden hususların yetkili mercilere duyurulması mecburidir. Adli veya her türlü inceleme ve soruşturma birinci fıkra hükmünün dışındadır. Tanıklık sırrın ifşası anlamına gelmez. Yukarıdaki hüküm Oda ve Birlik çalışanları için de uygulanır.
5. Bağımsızlık : Meslek mensupları çalışmalarını kendi sorumlulukları altında tam bir bağımsızlıkla yürütürler. Bağımsızlık mesleğin temeli ve vazgeçilmez unsurudur.
6. Haksız Rekabet : Meslek mensupları haksız rekabete neden olacak durum ve davranışlardan kaçınmak zorundadırlar. Meslek mensupları başka bir meslek mensubu ile sözleşmesi olan gerçek ver tüzel kişilere hizmet vermeye girişemezler.Aynı şekilde ücret ve eleman temini gibi konularda meslek mensupları birbirlerine zarar verecek davranışlarda bulunamazlar.Meslek mensubu, başka bir meslek mensubunun elemanına kendi veya müşterisi adına iş teklifinde bulunamaz. Meslek mensubunun başka bir meslek mensubunun mesleki yeterliliği hakkında görüş bildirmesi ve mütalaada bulunması iş ahlakına aykırıdır.Bir müşteri, muhasebe ve müşavirlik işlerini yapan bir meslek mensubu bulunmasına rağmen bir başka meslek mensubundan hizmet isterse, meslek mensubu diğer meslek mensubu ile ilişki kurmalıdır.

7. Sorumluluk : 1. Sosyal Sorumluluk : Meslek mensupları mesleği ifa ederken topluma ve devlete karşı sorumluluk taşırlar.Beyannameyi imzalayan meslek mensupları beyannamenin defter ve belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkacak vergi ziyaından mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.
MÜŞTEREK VE MÜTESELSİL SORUMLULUĞUN TESBİTİA) Denetim Elemanlarınca Yapılacak İşlem Vergi Usul Kanunun 135 inci maddesinde sayılan vergi inceleme elemanlarınca yapılan incelemeler neticesinde bir matrah farkı ortaya çıktığı takdirde, denetim elemanları, beyannameyi imzalayan meslek mensuplarının sorumluluklarının tespitini yapacak ve raporlarında belirteceklerdir.Denetim elemanları, bulunan matrah farkı ile meslek mensubunun sorumluluğu arasındaki ilişkiyi ilgili meslek mensubunun bilgisine de başvurmak suretiyle inceleme raporlarında net bir şekilde ortaya koyacak ve bulunan matrah farkından meslek mensubunun sorumlu olup olmadığını açıklayacaklardır. Meslek mensubunun bu Tebliğe belirlenen sorumluluk çerçevesinde müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunun tespit edilmesi halinde, söz konusu inceleme raporlarının onaylı birer örneği denetim elemanlarınca, meslek mensubunun bağlı bulunduğu vergi dairesine ve disiplin cezası yönünden de gereği yapılmak üzere meslek odasına ayrıca gönderilecektir. Bulunan matrah farkı üzerinden tarh edilen vergi ve buna ilişkin cezalarda uzlaşmaya varılmış veya tahsilatın yapılmış olması, raporların birer örneğinin meslek mensubunun bağlı bulunduğu odaya gönderilmesine engel teşkil etmeyecektir. Bu raporların ayrıca Bakanlığımıza gönderilmesine gerek bulunmamaktadır. Ayrıca, vergi inceleme elemanlarınca, beyannameyi imzalayan meslek mensuplarının Vergi Usul Kanunun 346 ve 347'nci maddelerinde belirtilen sorumululuklarının olup olmadığı da tespit edilecektir. B Vergi Dairelerince Yapılacak İşlem Müşterek ve müteselsil sorumluluğu vergi inceleme raporu ile tespit edilen meslek mensupları hak- kında vergi dairelerince yapılacak takibat, vergi ve ceza tahakkukunun kesinleşmesinden sonra başlatılacak ve tahakkukuku kesinleşen vergi ve cezanın tahsiline yönelik olacaktır. Sorumluluğu tespit edien meslek mensupları ile ilgili takibat, bu meslek mensuplarının bağlı bulunduğu vergi dairelerince yerine getirilecektir.
2 İş sahiplerine ve Yöneticilerine Karşı Sorumluluk : Meslek mensupları iş sahiplerine ve yöneticilerine isabetli karar alabilmeleri için doğru ve güvenilir bilgi sağlarlar. 3.Meslektaşlarına Karşı Sorumluluk : Meslek mensupları mesleklerini ifa ederken dayanışma içinde olmalıdırlar.
Meslekle Bağdaşan İşler
1. Bilirkişilik, tasfiye memurluğu, hayri ve ilmi kuruluşların yönetim kurulu üyeliği görevlerinde bulunmak,
2. Limited ve anonim şirketlerde ortak,, komandit şirketlerde komantider ortak olmak veya murakıplık yapmak.
3. Meslek mensuplarının, üyesi oldukları ve kurumlar vergisinden muaf olan yapı, tüketim kooperatifleri ve yardım sandıklarının yönetim ve denetim kurulları üyelikleri görevlerinde bulunmak,
4. Kadrolu çalışmamak kaydıyla öğretim ve eğitim amacıyla ders vermek,
5. Devamlılık arz etmemek şartıyla gazete ve dergilerde yazı ve makaleler yazmak,
6. Seminer ve konferanslara katılmak.

Meslek ve Meslek Onuru İle Bağdaşmayan Haller
1. Yanında çalıştığı kişilere karşı uygunsuz davranışlarda bulunmak,
2. Aşırı içki ve kumar düşkünlüğü ile tanınmak,
3. Meslektaşlarına, müşterilerine ve kanunlara göre bilgi vermek zorunda olduğu kişi ve kuruluşlara bilgi vermemek veya kasten yanıltıcı bilgi vermek,
4. Kanunlara göre yapılması yasak olan işlerden herhangi birini yapmak.

Faal Olan Meslek Mensuplarıyla İlgili Yasaklar(SEHHETR)
1. Ticari Faaliyette Bulunamazlar : Meslek mensupları tacir ve esnaf sayılmalarını gerektirecek faaliyetlerde bulunamazlar. Meslek mensupları kendi mesleki faaliyetleri dışında serbest meslek faaliyetinde bulunamazlar. Ticari mümessillik, ticari vekillik ve acentelik yapamazlar. Adi ve kollektif şirketlerde ortak ve komandit şirketlerde komantide ortak olamazlar. Limited ve anonim şirketlerin yönetim kurulu üyeliğinde ve başkanlığında bulunamazlar.
2. Hizmet Akdi İle Çalışamazlar : Çalışanlar listesine kayıtlı olan meslek mensupları gerçek ve tüzel kişilere tabi ve onların işlerine bağımlı olarak hizmet akdi ile çalışamazlar.
3. Reklam Yapmaları Yasaktır. : Meslek mensupları iş elde etmek için açık veya kapalı , dolaylı ve dolaysız olarak reklam yapamaz ve yaptıramazlar.Meslek mensuplarının kartvizitlerine, tabelalarına, rapor ve yazışma kağıtlarına; meslek unvanlarını telefon numaralarını ve adreslerini yazmaları reklam sayılmaz. Bunlardan başka hususların yazılması reklam sayılır. Sadece iş tekliflerinde kullanılmak üzere, yazılı, sözlü ve görüntülü araçlarla yayınlanmamak üzere kendilerinin ve ortak oldukları düğer meslek mensuplarının öz geçmişlerini kapsayıcı tanıtıcı broşür bastırabilirler. Ancak bu broşürlerde önceden veya halen iş yaptıkları müşterileri açıklayamazlar. Kendileri veya ortak oldukları ortaklık ve şirket adına eleman temini konusunda işin gerektirdiği boyutta ilan verebilirler.
Reklam yapılması yasaktır. Bu nedenle bir gazete, dergi ya da benzeri duyuru araçlarından herhangi birinden yararlanarak reklam yapmak yasaktır. Meslek mensubu, basına bülten dağıtmak veya demeç vermek suretiyle kendi firmasının mesleki deneyim hizmetlerini yüceltemez ya da reklam edemez.
Meslek mensubu herhangi bir yazar veya muhabir ile görüştüğünde, vereceği bilgilerin nasıl kullanılabileceğini kontrol edemeyeceğinden, muhabire, meslek ahlak kurallarının gerektirdiği sınırlamaları açıklamalıdır. Ancak toplumun ilgilendiği konularda meslek mensubunun yaptığı yayınlar ve demeçlerinin haber programlarında verilmesi, yazı ve haber yazılması veya yazması reklam sayılmaz.
Meslek mensuplarının gazete ve dergilerde yazı yazmaları, haber programları yapmaları ya da kitap yazmaları durumunda, bunları yayımlayan yayımcı tarafından yapılacak övgülerde ve tanıtımlarda; yazar olan meslek mensubunun özgeçmişi, öğrenimi, mesleki ünvanı, deneyimleri, mesleki şirket ortaklığı ve ifa ettiği belli başlı görevleri yer alabilir. Bu övgü ve tanıtımlarda meslek ünvanı dışında "vergi uzmanı", "yönetim danışmanı", "eski vergi dairesi müdürü", "eski inceleme elemanı" gibi herhangi bir mesleki uzmanlığı gösteren bir tanıtım kullanılamaz. Yazarlık ve akademik ünvanlarının kullanılması reklam sayılmaz.
Eğitim seminerlerine katılma reklam sayılmaz.
Meslek mensubunun diğer meslektaşlarına mesleki hizmet sunmak üzere kişisel ilişkide bulunması veya önerilerini mektupla bildirmesi reklam sayılmaz.
Meslek mensubu veya mesleki şirketin kullandığı yazışma kağıtları meslek onuruna yakışan biçimde düzenlenmeli ve üzerinde şirket ve mesleki ünvanlar dışında ayrı bir uzmanlık dalı belirtilmemelidir. Bu kağıtlarda mesleki şirketin veya büronun ünvanı, adresi, telefon, faks, internet ve benzeri iletişim numaraları, ortakların, vefat etmiş ortakların, kurucuların isimleri ve hizmet süreleri, ortaklardan ayrı olduklarını belirten bir çizgi ve başlık altında ayrılması koşuluyla çalıştırılan meslek mensuplarının adları, diğer şehirlerde işbirliği yapılan meslek mensupları ile şubelerinin adları yer alabilir.
Meslek mensupları ve yanlarında çalışan meslek mensupları ile görevli diğer personelin kullandıkları kartvizitler reklam sayılmaz. Bu kartlar, yalnızca kart sahibinin adını ve soyadını, mesleki şirketin veya büronun ünvanını, adres ve telefon-faks numaralarını, mesleki ünvanı ile bürodaki ya da şirketteki yönetici, ortak, danışman gibi ünvanları taşır. Bu kartvizitlerde herhangi bir uzmanlık alanı ya da eski görevlerini belirten rumuz veya ünvanların yer alması reklam kapsamında olduğundan yasaktır.

4. En Az Ücretin Altında İş Kabul Edemezler : Meslek mensupları her yıl için belirlenen en az ücretin altında iş kabul edemezler. Bunun üzerindeki ücret meslek mensubu ve iş sahibi tarafından serbestçe belirlenir.
5. Müşterilerden Üçüncü Kişilere Ödeme İçin Emanet Para Alamazlar : Müşteri adına bağ-kur SSK , Vergi dairesine ödenmek üzere emanet para alamazlar.
6. Meslek Sırlarını Açıklayamazlar : Meslek mensupları ve yanlarında çalışanlar, görevleri ile ilgili olarak öğrendikleri bilgileri ifşa edemezler. Çeşitli kanunlarda muhbirlere tanınan hak ve menfaatlerden yararlanamazlar.Ancak suç teşkil eden hususların yetkili mercilere bildirilmesi mecburidir.Tanıklık sırrın ifşası sayılmaz.Adli veya idari her türlü inceleme ve soruşturma bu hükmün dışındadır.
7. Haksız Rekabet Yapamazlar : Meslek mensupları haksız rekabete neden olacak davranışlardan kaçınmalıdırlar.Meslek mensupları başka bir meslek mensubu ile sözleşmesi olan iş sahibine iş teklifinde bulunamazlar. Ücret ve eleman temini konularında birbirlerine zarar verecek davranışlarda bulunamazlar. Başka bir meslek mensubu veya şirketi hakkında mesleki yeterliliği konusunda mütalaada bulunmak ve görüş bildirmek meslek ahlakı ile bağdaşmaz.

Disiplin Cezaları
Meslek mensuplarına aşağıda belirtilen hallerde disiplin ceza uygulanır :
1. Mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiil ve hareketlerde bulunanlar
2. Görevini yapmayan veya kusurlu olarak yapan,
3. Görevin gerektirdiği güveni sarsıcı hareketlerde bulunanlar.

Uyarma Cezası (MADAMTİMSAÇ)
Meslek mensubuna veya aday meslek mensubuna, mesleğin yürütülmesinde daha dikkatli davranması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.
1. Müşterilerin işlerine kayıtsız ve ilgisin kalınması
2. Aday meslek mensubunun, mesleğin vakar ve onuru ile bağdaşmayan işler yapmasına neden olunması veya bilerek izin verilmesi veya göz yumulması,
3. Birlikçe yayınlanan genelge ve yönerge hükümlerine aykırı olarak meslek disiplinini bozucu hareketlerde bulunulması,
4. En az iki kez yazı ile istenmesine rağmen Oda aidat borçlarını haklı gerekçe olmaksızın ödenmemesi,
5. Müşteri bildiriminin Odaya verilmemesi,
6. Yasal düzenlemeler uygun tabela asılmaması,
7. Başka meslek mensupları hakkında ilgili kuruluşlara ilgisiz ihbar ve şikayetlerde bulunulması,
8. Yukarıda sayılanlar dışında mesleğin vakar ve onuru ile bağdaşmayan davranışlarla görevin gerektirdiği güveni sarsıcı hareketlerde bulunulması,
9. Kanun ve yönetmeliklerde öngörülen Sosyal Sorumluluk ilkesine aykırı davranılması,
10. Adres değişikliklerinin yönetmelikte belirtilen süre içinde Odaya bildirilmemesi,
11. Mesleğin yürütülmesi esnasında, meslekle ilgili olmayan konularda çıkar çatışmalarına taraf olunması.
Kınama Cezası : (BÜCÜRSSSSTEYY)
Meslek mensubu veya aday meslek mensubuna görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir.
1. Meslek mensuplarınca, kasıt olmaksızın gerekli özen ve titizlik yeterince gösterilmeden; yasal düzenlemelerle ilan edilmiş norm ve standartlara aykırı olarak beyanname ve bildirimlerim imzalanması, denetlenmesi veya tasdik edilmesi,
2. Meslek mensuplarınca sahip olunmayan unvanların kullanılması,
3. Çalışanlar listesine kaydolmadan unvan kullanarak mesleki faaliyette bulunulması,
4. Ücret yönetmeliğine aykırı davrandığı için işi geri verilmiş Oda ve Birlikçe ilan olunmuş iş sahiplerinin işlerinin kabul edilmesi, (Oda tarafından görevlendirmeler hariç)
5. Meslek mensuplarınca reklam yasağına uyulmaması,
6. Meslek mensuplarınca, yazılı hizmet sözleşmesi yapmadan iş kabul edilmesi,
7. Meslek mensuplarınca sahte veya içeriği itibariyle yanıltıcı belge düzenlediği resmi kurum ve kuruluşlarca saptanan iş sahiplerinin zorunlu olarak Oda tarafından görevlendirmeler hariç) Odalar ve Birlik tarafından ilanından sonra defterlerinin tutulması ve işlerinin görülmesi,
8. Bir başka meslek mensubu ile sözleşmesi bulunan iş sahibine bunu bilerek iş önerilmesi,
9. Aynı unvana sahip meslek mensubunun sorumluluğundaki işlerle ilgili olarak görev ve sorumluluk almadan görüş bildirmek, uygulamaları hakkında iş sahiplerine olumsuz yorumlarda bulunulması,
10. Üç yıllık dönem içinde uyarma cezasını gerektiren eylemlerin yenilenmesi,
11. Meslek mensuplarınca en az ücret altında iş görülmesi,
12. Yeminli Mali Müşavirlerce kendi defterleri hariç defter tutmaları
13. Yeminli Mali Müşavirlerce, kendisinin, boşanmış olsa bile eşinin, usul veya furuundan birinin veya üçüncü dereceye kadar kan veya sıhrı hısımlarının veya bunların ortak veya yönetiminde oldukları firmaların işlerine bakılması veya bu dereceden yakınlıkları olduğu SM veya SMMM in baktıkları işlerin tasdik edilmesi.
Geçici Olarak Mesleki Faaliyetten Alıkoyma (TBYTBY)
Mesleki sıfatı saklı kalmak üzere, altı aydan az, bir yıldan çok olmamak üzere, mesleki faaliyetten alıkoymadır.
1. Üç yıllık dönem içinde kınama cezasını gerektiren hallerin ve eylemlerin tekrarlanması,
2. Çalışanlar listesine kaydolmuş meslek mensubunca sahip olunan unvanla kanunun 2. maddesinde belirtilen işlerin yürütülmesi amacıyla gerçek veya tüzel kişilere bağımlı olarak açık veya gizli hizmet akdi ile çalışılması,
3. Mesleği yapmaları kanunen yasaklanan kişilerle meslekle ilgili olarak işbirliği yapılması,
4. Ticari faaliyet yasağına uyulmaması,
5. Meslek mensuplarınca, beyanname ve bildirimlerin imzalanması ve denetimi ile ilgili yasal düzenlemelerdeki ilke ve kurallarla ilan edilmiş norm ve standartlara kasden aykırı davranılması veya beyanname imzalama yetkisinin kasden gerçeğe aykırı olarak kullanılması,
6. Yeminli mali müşavirlerce, tasdike ilişkin yasal düzenlemelerdeki ilke ve kurallarla ilan edilmiş norm ve standartlara kasden aykırı davranılması veya tasdik yetkisinin kasten gerçeğe aykırı olarak kullanılması,
Yeminli Sıfatının Kaldırılması :
Yeminli Mali Müşavirlerin yeminli sıfatının kaldırılması ve mührünün geri alınmasıdır.Yeminli Mali Müşavirlerin mükerrer şekilde tasdike ilişkin yasal düzenlemelerdeki ilke ve kurallarla ilan olunmuş norm ve standartlara kasten aykırı davrandıklarının veya tasdik yetkisinin mükerreren kasten gerçeğe aykırı olarak kullandıklarının anlaşılması ve bu durumun mahkeme kararı ile kesinleşmesi halinde yeminli sıfatını kaldırma cezası verilir ve mührü geri alınır.
Meslekten Çıkarma (TAVKÜK)
Meslek mensubunun ruhsatnamesinin geri alınarak bir daha mesleği yürütmesine imkan verilmemesidir.
1. Beş yıllık dönem içinde iki defa mesleki faaliyetten alıkoyma cezası verilmesinden sonra bu cezayı gerektiren eylemlerin yeniden işlenmesi,
2. Mesleğin yürütülmesi sırasında, meslek dolayısıyla işlenen suçlardan dolayı ağır hapis cezası ile cezalandırılması,
3. Meslek mensuplarının kasten vergi ziyaına sebep olduklarının mahkeme kararı ile kesinleşmesi,
4. Meslek ruhsatnamesinin bir başkasına kiraya verilmesi veya herhangi bir şekilde bir başkasına kullandırılması,
5. Başka meslek mensuplarının ad ve ünvanlarının kullanılarak beyanname düzenlenmesi ve imzalanması,
6. Kanunun 4. maddesindeki koşulları taşımaması veya bu koşulların sonradan kaybedilmesi.
Ruhsatlı Meslek Mensubunun Meslek Kütüğünden Silinmesi
1. Çalışma bürosunun Oda bölgesi dışına nakledilmesi,
2. Meslekten çıkarmayı gerektiren cezaya uğraması,
3. Meslek mensubu olabilmesi için gerekli olan Kanuni şartları sonradan kaybedenler,
4. Ruhsatnamenin verildiği tarihte verilmemesi gereken sebeplerin varlığının sonradan tespit edilmesi,
5. Kendi isteği ile kaydının silinmesi,
6. Meslek mensubunun ölümü,
Soruşturma Açmaya Yetkili Olanlar
1. İlgilinin İhbar ve şikayeti,
2. İlgili Oda kurullarından herhangi birinin isteği,
3. Birlik Kurullarının herhangi birinin isteği ,
4. Sorumlu görülen Oda ve Birlik kurulları başkan ve üyeleri için Oda ve Birlik Genel Kurulunun isteği üzerine,
Soruşturma açılır.
Disiplin Kovuşturmasına Yer Olmadığına İlişkin Karar :
Oda Yönetim Kurulu, ihbar ve şikayet konusunu ilk toplantısında görüşür. Kimliği, adresi ve imzası bulunmayan ihbar ve şikayetler işleme konmaz. Ancak Oda Yönetim Kurulu gerek gördüğü durumlarda ihbar ve şikayet konusu hakkında kendiliğinden soruşturma yapabilir. İlgili Oda Yönetim Kurulu veya Disiplin Kurulu incelemeden sonra disiplin kovuşturmasına yer olmadığına ilişkin karar verebilir. Bu karar, soruşturma tarihinden itibaren 3 ay içinde ilgiliye ve ihbar ve şikayette bulunan kişiye bildirilir. İhbar ve şikayette bulunan kimse, soruşturmaya gerek olmadığına ilişkin kararın kendisine tebliğ edilmesinden 1 ay içinde Birlik Disiplin Kuruluna itiraz edebilir. Oda Yönetim Kurulu, soruşturma açılmasını gerekli gördüğü halde Oda Disiplin Kurulunun kovuşturmaya yer olmadığına karar verirse Yönetim Kurulu 1 ay içinde Birlik Disiplin Kuruluna itiraz edebilir.
Ceza ve Disiplin Kovuşturmasının Bir Arada Yürütülmesi
Meslek mensubu hakkında başlatılmış olan ceza kovuşturması, disiplin işlem ve kararlarının uygulanmasını engellemez..Ancak disiplin cezasına konu eylem için ceza kovuşturması başlatılmış ise Disiplin Kurulu kararı için ceza davası sonuna kadar beklenir.Fiili ceza davasına konu olsun veya olmasın, Geçici Olarak Mesleki Faaliyetten Alıkoyma veya Meslekten Çıkarma cezasını gerektiren bir eylemden dolayı soruşturma yapılıyorsa Oda Yönetim Kurulunun isteği üzerine Disiplin Kurulunun uygun görmesi halinde meslek mensubu hakkında tedbir olarak geçici olarak mesleki faaliyetten alıkonmasına karar verilebilir.
Stajlara İlişkin Esaslar
Stajın İlkeleri :
1. Stajın amacı; mesleki bilgi, deneyim, disiplin ve yeterliliğe sahip meslek mensubu yetiştirmektir.
2. Aday meslek mensuplarının kendilerini yetiştirmelerine imkan sağlayacak ve yanında veya gözetim veya denetiminde staj yapılan meslek mensuplarının mesleki faaliyetlerini aksatmayacak bir staj uygulamaları esastır.
3. Stajın tamamlanabilmesi için aday meslek mensubunun ara dönem ve staj bitirme değerlendirmelerinde başarılı olması ve yanında staj yaptıkları meslek mensubunun tezkiyesinin olumlu olması gerekir.
4. Stajlar Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler için ayrı ayrı düzenlenir.
5. Staj Tesmer tarafından hazırlanan program çerçevesinde fiilen tamamlanır.
Stajın Hedefler :
1. Mesleğin gerektirdiği ahlaki nitelikler ve meslek bilincini yerleştirmek.
2. İlgili mevzuatı ve uygulamayı doğru ve etkili bir biçimde öğretmek ve mesleki bilgileri geliştirmek.
3. Yabancı dil ve bilgisayar eğitimine imkan vermek,
4. Meslekte standartlaşmayı temin etmektir.
Stajdan Sayılan Süreler :
1. Birlik veya Tesmer ce yapılan eğitim ve değerlendirmelerde geçen süreler,
2. Birlik tarafından uygun görülen programlara göre altı ayı aşmamak üzere yabancı dil veya üç ayı aşmamak üzere bilgisayar eğitiminde geçen süreler (Bu iki sürenin toplamı 6 ayı geçemez)
3. Lisan üstü diploma ve tezinin ibraz edilmesi şartıyla İktisat, Maliye, Muhasebe, Finansman, Denetim ve Vergi ile ilgili alanlarda geçen sürelerin 1 yılı,
4. Doktora Diploması veya tezinin ibraz edilmesi kaydıyla İktisat, Maliye, Finansman, Denetim ve Vergi alanlarında doktora yapanların bu sürede geçen 18 ayı
Stajın Yapılması ve Yöntemleri :
1. Staja her yılın Mayıs, Eylül ve Ocak aylarında başlanır.
2. Staj mücbir sebepler dışında kesintisiz olarak yapılır. (mücbir sebepler; ağır kaza, hastalık,tutukluk hali ile kişinin kendi iradesi dışında meydana gelen gaybubetler) Mücbir sebepler ile eksik kalan stajlar Oda Yönetim Kurulu Kararı ile tamamlatılır.
3. Staja devam zorunludur.
4. Staj süresi hiçbir şekilde kısaltılamaz.
5. Aday meslek mensubu gözetiminde, denetiminde veya yanında staj yaptığı meslek mensubunun gösterdiği işleri zamanında yapmaya mecburdur.
6. Mesleğin icrasına ilişkin tüm konuların staj mahallinde aday meslek mensubuna gösterilmesi ve öğretilmesi esastır.
7. Staj programına uyulmadığı ya da yanında, gözetim veya denetiminde staj yapılan meslek mensubunun uygun olmayan davranışlarda bulunduğu iddiasıyla aday meslek mensubu kendiliğinden stajını kesemez. Aday bu durumu yazı ile Odaya bildirerek tedbir alınmasını isteyebilir.
8. Yanında, gözetiminde veya denetiminde staj yapılan meslek mensubunu ölümü, işi terk etmesi veya disiplin cezası nedeniyle meslekten ayrılması durumunda kalan staj süresinin hangi meslek mensubu yanında geçirileceğine Oda karar verir.
9. Yapılan denetimlerde 1 yılda 3 kez mücbir sebep olmaksızın staj mahallinde bulunmayan aday meslek mensubunun stajı iptal edilir.
10. Aday meslek mensubunun meslek ve meslek onuru ile bağdaşmayan durumlarda bulunması yasaktır. (YAMK)
11. Aday meslek mensupları yanlarında staj yaptıkları meslek mensubu dışında başka meslek mensupları nam ve hesabına çalışamazlar. Kendi nam ve hesabına meslek mensuplarının yapabilecekleri işleri yapamazlar.
12. Disiplin cezaları aday meslek mensupları hakkında da uygulanır.
13. Aday meslek mensubuna staj süresince ücret ödenir.
14. İş kanununa göre izin kullandırılır. Staj değerlendirmeleri ve odalar arasında nakil için 7 gün izin kullandırılır.
Staj Sırasında İlişik Kesme :
1. Aday meslek mensubu olmanın genel ve özel şartlarını taşımadıkları sonradan anlaşılanlar,
2. Tesmer tarafından hazırlanan zorunlu eğitim programlarına katılmayanlar,
3. Stajını kesintisiz sürdürmeyenler ve staj mahallinde yapılan denetimlerde staj mahallinde bulunmadıkları belirlenenler,
4. Aday meslek mensubu ile Tesmer arasında yapılan sözleşmeye aykırı davrananlar,
5. Meslek ve meslek onuru ile bağdaşmayan işler ve belirlenen yasak işlerle uğraştıkları belirlenenler,
6. Staj ara dönem ve bitirme değerlendirmelerinde başarılı olamayanlar.
Bu konuda Oda Yönetim Kurulunun vereceği karar 7 gün içinde ,aday meslek mensubuna ve yanında staj yaptığı meslek mensubuna bildirilir. Birliğe 15 gün içinde itiraz edilir. Birliğin 60 gün içinde vereceği karar kesindir.
Serbest Muhasebecilik Staj Ara ve Bitirme Değerlendirmeleri
A Grubu Staj Ara Dönem Değerlendirmesi : Ticaret Lisesi ve Maliye Meslek Lisesi mezunu olup 2 yıllık staj süresi sonundaki değerlendirmedir.
B Grubu Staj Dönem Değerlendirmesi : Ö lisans seviyesinde mezun olanlar ile A Grubu değerlendirmesini başaran ve 4 yıllık staj süresini tamamlayanlara uygulanan değerlendirmedir.
C Grubu Staj Bitirme Değerlendirmesi : Maliye Meslek ve Ticaret Lisesi mezunu olanlar ile 4 yıllık stajını tamamlayan ve B Grubu staj dönem değerlendirmesini başaranlar ile Lisans ve daha üstü eğitim programlarından mezun olup 2 yıllık SMMM stajını tamamladıktan sonra SMMM sınavlarının tüm haklarında başarı gösterememiş aday meslek mensuplarına uygulanan staj bitirme değerlendirmesidir.
Staj ara ve bitirme değerlendirmelerinden 100 üzerinden 60 puan almak gerekir. İlk denemelerinde başarılı olamayanlar 1 yılda 3 defa ara ve bitirme değerlendirmesine katılabilirler. Bu değerlendirmelerde de başarılı olamayanlar staj şartını yerine getirmemiş sayılır.Staj ara ve bitirme değerlendirmeleri Tesmer tarafından yapılır.
Sınavlara İlişkin Esaslar :
1. YMM ve SMMM adaylarının yeterliliklerinin ölçülmesinde sınava tabi tutulmaları ve sınavda başarılı olmaları esastır.
2. Sınavlar; YMM ve SMMM adayları için genel ve özel şartlar ile mesleğin gerektirdiği diğer nitelikler göz önüne alınarak yapılır.
3. Yazılı olarak yapılan sınavlarda gizlilik esastır.
4. Sınavlarla ilgili diğer hususlar Birlikçe belirlenir.
Sınav Zamanları ve Sınava Kabul Şartları
Yeminli Mali Müşavirlik sınavları yılda 2 kez, SMMM sınavları ise yılda 3 kez yapılır. Sınava girecek adayların kanunun öngördüğü genel ve özel şartları taşımaları yanında, geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma ve Meslekten çıkarma cezası ile 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası almamış olması gerekir.
Sınavların Geçersiz Sayılması :
Sınava girenlerden genel ve özel şartları taşımadıkları sonradan anlaşılanların sınavları geçersiz sayılır ve sınava dayalı olarak haklarında yapılan işlemler iptal edilir.Gerçeğe aykırı beyanda bulundukları tespit edilenler C.Savcılığına bildirilir. Sınavda sorulan soruların önceden bilindiğinin tespit edilmesi halinde sınav tüm katılanlar için iptal edilir. Sınav sonuçlarına itiraz 15 gün içinde Birlik nezdinde yapılı Birlik itirazı 30 gün içinde karar bağlar.
SMMM VE YMM ODALARI
Odanın Amacı : (ÇOND)
1. Mesleki alanda çalışmalar yaparak, mesleğin gelişmesini sağlamak,
2. Meslek onuru ve üye haklarını korumak
3. Mesleğin uygulanması ile ilgili normları geliştirmek ve eğitim faaliyetlerinde bulunmak,
4. Üyeler arasındaki dayanışmayı sağlamak ve haksız rekabeti önlemek.

Odanın Kuruluşu :
Bölgesi içinde en az 25 üyesi bulunan illerde bir oda kurulur. Oda, Birlik yönetim kurulu aracılığıyla Maliye Bakanlığına bildirilmekle tüzel kişilik kazanır. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirler Odaları ayrı ayrı kurulur.
Odaların Gelirleri :
1. Odaya Giriş Aidatı : Odaya kaydolan her üyeden kayırt sırasında alınır. 200 rakamının Bütçe Memur Taban Aylığı Katsayısı ile çarpımından az olamaz.
2. Yıllık Üye Aidatı : Maktu Aidat : Odaya kayıtlı tüm üyeler tarafından Ocak ayında ödenir. Odaya Giriş aidatından az olamaz. Nisbi Aidat: Yalnızca fiilen mesleki faaliyette bulunan meslek mensupları tarafından ödenir. Her üyenin yıllık mesleki kazancının % 1 i tutarındadır.(Bu tutar maktu aidattan az 20 katından da fazla olamaz)
3. Yardım ve Bağışlar
4. Çeşitli Gelirler: G.menkul kira gelirleri ve Oda hizmet gelirlerinden oluşur.
Odanın Organları :
1. Genel Kurul
2. Yönetim Kurulu
3. Disiplin Kurulu
4. Denetleme Kurulu
Genel Kurulun Görevleri (KOTZBYYY)
1. Odanın amaçlarını gerçekleştirmek için gereken karar ve tedbirleri almak.
2. Oda Yönetim Kurulu, Disiplin Kurulu, Denetleme Kurulu ve birlik temsilcilerini seçmek
3. Oda için gerekli taşınmazların satın alınması veya mevcut taşınmazların satılması hususunda Yönetim Kuruluna yetki vermek.
4. Meslek mensuplarınca uyulması zorunlu meslek kararlar alınması konusunda Birliğe teklifte bulunmak.
5. Yıllık bütçeyi ve kesin hesapları tasdik etmek.
6. Oda Yönetim Kurulunun çalışma raporunu incelemek ve kabul etmek
7. Yönetim Kurulunu ibra etmek, sorumlu görülenler hakkında disiplin soruşturmasına karar vermek.
8. Oda Yönetim Kurulunca yapılan teklifleri incelemek ve karara bağlamak.
Genel Kurulun Toplantıya Çağrılması
Genel Kurul yılda bir defa Mayıs ayının içinde başkanın daveti üzerine bütçeyi ve gündemdeki diğer konularla birlikte gereken seçimleri yapmak üzere toplanır.
Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim ve Denetleme Kurulu gerekli gördüğü hallerde Genel Kurul toplantıya çağrılabilir.Yönetim Kurulu Başkanı odaya kayıtlı üyelerin beşte birinin yazılı talebi üzerine 15 gün içinde Genel Kurulu toplantıya çağırmak zorundadır.Üyeler toplantıya taahhütlü mektupla veya tevdi edilerek çağrılmalıdır. Toplantı üye tam sayısının salt çoğunluğu ile olur.Birinci toplantıda çoğunluk sağlanamazsa, ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz ancak ikinci toplantıda katılan üye sayısı Yönetim,Disiplin ve Denetleme Kurulu asil üyelerinin 2 katından az olamaz.Toplantılarda bir başkan, bir başkan vekili ve iki katip üyeden oluşan başkanlık divanı seçilir.Genel Kurulda kararlar katılanların salt çoğunluğu ile alınır.Oda Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim ve Denetleme Kurulu üyeleri başkanlık divanına seçilemezler.
Oda Yönetim Kurulunun Teşekkülü
Yönetim Kurulu, Genel Kurulca kendi üyeleri arasında iki yıl için seçilen 5 asil 5 yedek üyeden oluşur. Yönetim Kurulu kendi aralarında gizli oyla başkan, başkan yardımcısı, muhasip üye ve oda sekreterini seçerler.Yönetim Kurulu üyeliğine seçilmek için odaya kayıtlı üye sayısı 100 den fazla ise 5 yıllık kıdem şartı aranır.
Oda Yönetim Kurulunun Görevleri KOTDEBEA)
1. O da Genel Kuruluna çalışmaları hakkında rapor vermek ve Genel Kurul kararlarını yerine getirmek.
2. Oda görevlilerinin atanmasını, işten ayrılmalarını ve terfilerini düzenlemek.
3. Oda adına taşınmaz mal almak ve satmak, ipotek etmek ve kaldırmak konusunda Y.Kurulu başkanına veya bir Y.k. üyesine yetki vermek.
4. Kanun ve yönetmeliklere aykırı davranan meslek mensuplarının disiplin kuruluna sevketmek.
5. Kurs , eğitim ve seminerler düzenlemek
6. Bütçeyi ve teklifi düzenleyip Genel Kurulun onayına sunmak
7. En az ücret tarifesine ilişkin teklifi Birliğe sunmak
8. Oda kayıt ve yıllık aidat önerisini Genel Kurula sunduktan sonra birliğe göndermek
Yönetim Kurulu normal olarak ayda bir toplanabileceği gibi gerekli görüldüğü taktirde Başkanın talebi veya üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ile toplanır. Y.K salt çoğunlukla toplanır ve kararlar toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır.
Yönetim Kurulu Başkanının Görevleri
1. Odayı hukuki bakımdan temsil etmek
2. Kanun, tüzük ve yönetmelikle verilen görevleri yapmak
3. Genel Kurulu olağan ve olağanüstü toplantıya davet etmek
4. Yönetim Kurulu toplantılarına başkanlık etmek, müzakereleri yönetmek
5. Tutanakların sağlıklı olarak düzenlenmesini sağlamak
6. Yönetim Kurulunca alınan kararların yerine getirilip getirilmediğini denetlemek
7. Odanın sevk ve idaresini sağlamak


Disiplin Kurulu
Üye sayısı 50 den az olan odalarda 3, 50 den fazla olan odalarda ise 5 üyeden oluşur.Disiplin Kurulu en az 3 üyenin hazır olmasıyla toplanır ve kararlar salt çoğunlukla alınır. Oda Disiplin Kurulu kararlarına karşı 30 gün içinde birlik Disiplin Kuruluna itirazda bulunulabilir.Disiplin kurulunun görevleri: Oda Yönetim Kurulunun disiplin soruşturması açılması kararı üzerine üyeler hakkında disiplin soruşturması yaparak disiplinle ilgili kararları vermektir.
Denetleme Kurulu
Denetleme Kurulu, Genel Kurul üyeleri arasından iki yıl için seçilecek üç üyeden oluşur. Yönetim Kurulu üyeleri ile Disiplin Kurulu üyeleri Denetleme Kuruluna seçilemezler.Denetleme Kurulu Odanın işlem ve hesaplarını denetlemek ve bu hususta Genel Kurula rapor vermekle görevlidir.
Odanın Gelirleri
1. Oda Giriş Aidatı : Odaya kayıt olan her üyeden kayıt anında alınır. 200 rakamının bütçe memur taban aylığı katsayısı ile çarpımı suretiyle bulunacak tutardan az olamaz.
2. Yıllık Oda Aidatı : Maktu Aidat : 200 rakamının bütçe memur taban aylığı katsayısı ile çarpımından az olamaz. Odaya kayıtlı tüm üyeler tarafından Ocak ayında ödenir. Munzam Aidat : Fiilen mesleki faaliyet yürüten üyelerden Mayıs ve Ekim aylarında iki taksitte alınır. Her üyeden beyan ettiği yıllık mesleki kazancın % 1 (yıllık maktu aidat tutarından az 20 katından fazla olamaz)
3. Yardım ve Bağışlar :
4. Çeşitli Gelirler : Oda gayrimenkul ve faiz geliri, Odanın yaptığı nakil tescil gibi hizmetlerdn elde edilen gelirler.
TÜRMOB – TÜRKİYE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER VE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVRİLER ODALARI BİRLİĞİ

Birliğin Amacı : (ÇOND)
1. Mesleki alanda çalışmalar yaparak mesleğin gelişimini sağlamak,
2. Meslek onurunu, üye ve odaların haklarını korumak
3. Mesleğin uygulanması ile ilgili normları geliştirmek, mesleki eğitimin gelişmesine katkıda bulunmak
4. Üyeler ve odalar arasındaki dayanışmayı sağlamak ve haksız rekabeti önlemek
5. Kanun ve yönetmeliklerle öngörülen işleri yapmak
Birliğin Kuruluşu :
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlere ait tüm odaların katılacağı bir birlik kurulur. Birik tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşudur.
Birliğin Görevleri : (ÇAZKMK)
1. Mesleğin geliştirilmesi ile ilgili çalışmalar yapmak,
2. Odalar arasında çıkacak çatışmaları kesin olarak çözümlemek
3. Uyulması zorunlu meslek kuralları ve meslek standartlarını belirlemek
4. Kanuna göre çıkarılacak yönetmelikleri hazırlamak
5. Maliye Bakanlığınca verilecek görevleri yapmak
6. Kanun ve yönetmeliklerle verilecek diğer görevleri yapmak

Birliğin Gelirleri :
1. Birliğe dahil odaların gelir bütçelerinden % 10 dan az olmamak üzere alınacak paylar.
2. Birliğe ait malvarlığından sağlanan gelirler
3. Ruhsatname ücretleri
4. Y.M.M. Mühür ücretleri
5. Bağış ve yardımlar
Birliğin Organları :
Genel Kurul :
Birlik Genel Kurulu Odaların üyeleri arasından seçecekleri temsilcilerden meydana gelir.Her oda, üyelerinin yirmi beşte biri tutarında temsilci seçer.Temsilciler her odanın genel kurul toplantısında iki yıl için seçilir.Serbest muhasebeci Mali müşavirler odalarının delegelerinin yarısının Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olması zorunludur.
Birlik Genel Kurulunun Görevleri : (KOTZBYYY)
1. Odalar arasında iş birliği kurmak ve bunların gelişmesini sağlayıcı tedbir ve kararları almak
2. Birlik Y.K., Disiplin Kurulu ve Denetleme Kurulu üyelerini seçmek
3. Birlik için gerekli taşınmazların alınması veya mevcut taşınmazların satılması hususunda yönetim kuruluna yetki vermek.
4. Uyulması zorunlu mesleki kararları almak
5. Birlik bütçe ve kesin hesabı görüşerek karar bağlamak, odalardan alınacak pay miktarlarını ve mühür ücretlerini belirlemek
6. Yönetim Kurulunu ibra etmek, sorumlu görülenler hakkında disiplin soruşturması açılmasına karar vermek
7. Birlik yönetim kurulunca hazırlanacak yönetmelik ve raporları incelemek ve onaylamak
8. Kanunlar ve yönetmeliklerle verilmiş diğer görevleri yapmak
Genel Kurulun Toplantısı :
Birlik Genel Kurulu her yıl Eylül ayında Birlik Yönetim Kurulu Başkanının daveti üzerine toplanır. Birlik Yönetim Kurulu Başkanı, Birlik Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulunun gerekli görmesi halinde olağanüstü toplantıya çağrılabilir. Ayrıca mevcut üyelerin beşte birinin yazılı talebi ile Genel Kurul toplantıya çağrılabilir. Toplantıların yeri, tarihi saati toplantı tarihinden en az yirmi gün önce tirajı 100 .000 in üzerinde olan ve Türkiye de yayınlanan bir gazetede ilan edilir ve ayrıca temsilcilerin adreslerine taahhütlü olarak gönderilir. Genel Kurul üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. İlk toplantıda çoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak bu toplantıya katılanların sayısı, Yönetim,Disiplin ve Denetleme Kurulu asil üyelerinin 2 kartından az olamaz. Genel Kurul toplantılarında kararlar hazır bulunanların salt çoğunluğu ile alınır.
Yönetim Kurulu :
Genel Kurul üyeleri arasından iki yıl için seçilen dokuz asil dokuz yedek üyeden oluşur. Yönetim Kurulu üyelerinden beşinin Yeminli Mali Müşavir olması zorunludur. Yönetim Kurulu kendi üyeleri arasından bir başkan, genel sekreter ve bir muhasip üye seçer.
Birlik Yönetim Kurulunun Görevleri :(KATSEBER)
1. Genel Kurul kararlarını yerine getirmek
2. Odalarca tespit edilen giriş ve yıllık aidatların listesini Maliye Bakanlığının onayına sunmak
3. Birlik adına taşınmaz almak, satmak bunlar üzerinde her türlü ayni hak tesis etmek konusunda yönetim kurulu üyelerine yetki vermek
4. Bu kanun ve yönetmelik hükümlerine göre yapılması gereken sınavları yapmak
5. Odaların görüşlerini alarak hazırlayacağı asgari ücret tarifelerini Maliye Bakanlığının onayına sunmak
6. Bütçeyi yapmak ve uygulamak
7. Meslek mensuplarını eğitimini sağlamak
8. Meslek ruhsatları ve Y.M.M. mühürlerini vermek
Yönetim Kurulu Başkanının Görevleri
1. Birliği hukuki bakımdan temsil etmek
2. Yönetim Kurulunu olağan ve olağanüstü toplantıya davet etmek
3. Yönetim Kuruluna Başkanlık etmek, müzakereleri yönetmek
4. Tutanakların sağlıklı olarak düzenlenmesini sağlamak
5. Birlik genel kurulunca ve yönetim kurulunca alınan kararları yerine getirilmesini sağlamak, denetlemek ve izlemek
6. Kanun tüzük ve yönetmeliklerle verilen diğer görevleri yapmak
Yönetim Kurulu Toplanması
Yönetim Kurulu Birlik Yönetim Kurulu Başkanı veya üyelerden en az ikisinin görüşme konusunu taşıyan isteği üzerine toplantıya çağrılır. Y.K. üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır ve salt çoğunluğu ile karar verilir.
Birlik Disiplin Kurulu
Birlik Disiplin Kurulu, Genel Kurul üyeleri arasından iki yıl için seçilecek beş asil beş yedek üyeden oluşur. Asil üyelerin üçünün Yeminli Mali Müşavir olması gerekir. Disiplin Kurulu üyeleri kendi aralarında bir başkan ve bir başkan yardımcısı seçerler.Birlik Disiplin Kurulu, Oda Disiplin Kurulu kararlarına karşı yapılacak itirazları incelemek ve karar bağlamakla görevlidir. Yönetim Kurulu üyeleri Disiplin Kurulu üyeliğine seçilemezler.Kurul üye tam sayısının salt çoğunluğu (üç kişi) ile toplanır ve tam sayının salt çoğunluğu ile kararlar alınır. Birlik Disiplin Kurulu, Birlik Genel Kurulunun kararı üzerine Birlik Yönetim Kurulu üyeleri hakkında soruşturma yapar.
Birlik Denetleme Kurulu
Genel Kurul üyeleri arasından iki yıl için seçilecek biri Yeminli Mali Müşavir, ikisi de serbest Muhasebeci Mali Müşavirden olmak üzere üç üyeden oluşur. Yönetim Kurulu ve Birlik Disiplin Kurulu üyeleri Denetleme Kuruluna seçilemezler. Birliğin hesap ve işlemlerini denetlemek ve bu hususta Genel Kurula rapor vermekle yükümlüdür.