5510 Sayılı Kanun Gereğince 01.12.2008 Tarihinden İtibaren Sigortalı İşe ilk Girişler E-Sigorta bölümünden bildirilecektir..

28 Eylül 2008 PAZAR

Resmî Gazete Sayı : 27011 TEBLİĞ
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığından:
5510 SAYILI KANUN GEREĞİNCE SİGORTALI SAYILANLAR, SAYILMAYANLAR, SİGORTALILIĞIN BAŞLANGICI, KURUMA BİLDİRİLMESİ VE SONA ERMESİ HAKKINDA TEBLİĞ

31/05/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun sigortalı sayılma, sigortalılığın başlangıcı ve sona ermesine ilişkin hükümleri 2008 yılı Ekim ayı başı itibariyle yürürlüğe girecek olup, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği 28/08/2008 tarihli ve 26981 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış bulunmaktadır.
5510 sayılı Kanunun sosyal sigorta hükümleri ile getirilen hak ve yükümlülükler ve sosyal sigorta işlemlerine ilişkin usul ve esaslar aşağıda açıklanmıştır.

I- SİGORTALI SAYILANLAR

A- Hizmet Akdine Tabi Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre sigortalı sayılabilmek için, sigortalının işveren veya işveren vekili ya da alt işveren tarafından işe alınıp, hizmet akdine tabi çalıştırılması veya işe başlatılması gerekir.
Aşağıda belirtilenlere 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlara ilişkin hükümler uygulanır.
1) İşçi sendikaları ve konfederasyonları ile sendika şubelerinin başkanlıklarına ve yönetim kurullarına seçilenler.
2) Bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından belirlenen ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan tabloda sayılan; film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları ile müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri diğer uğraşları içine alan bütün güzel sanat kollarında çalışanlar ile düşünürler ve yazarlar.
3) Mütekabiliyet esasına dayalı olarak sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ülkelerin uyruğunda olanlar hariç, yabancı uyruklu, uyruksuz, göçmenler ve sığınmacı kişiler ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmış ülke sigortalılarından, sözleşmede belirlenen istisna halleri dışında çalışmalarını hizmet akdine tabi sürdürenler.
4) Büyükelçilik, konsolosluk mensuplarının özel hizmetlerinde çalıştırılanlardan gönderen devlette veya üçüncü bir devlette sigortalılıklarını belgeleyemeyenler ile Türkiye’de ikamet etmekte iken buralarda çalıştırılan Türk vatandaşları.
5) 2/7/1941 tarihli ve 4081 sayılı Çiftçi Mallarının Korunması Hakkında Kanuna göre, çiftçi malları koruma başkanlıkları veya meclisleri tarafından çalıştırılan koruma bekçileri.
6) 24/4/1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanununda belirtilen umumi kadınlar.
7) Milli Eğitim Bakanlığı tarafından düzenlenen kurslarda usta öğretici olarak çalıştırılanlar, kamu idarelerinde ders ücreti karşılığı görev verilenler ile 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (C) bendi kapsamında çalıştırılanlar.

B- Kendi Adına ve Hesabına Bağımsız Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi birinci fıkrasının (b) bendine göre,
1) Köy ve mahalle muhtarı seçilenler,
2) Hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan;
a) Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar,
b) Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkar siciline kayıtlı olanlar,
c) Kollektif şirketlerin ortakları,
ç) Limited şirketlerin ortakları,
d) Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları,
e) Adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları,
f) Donatma iştirakleri ortakları,
g) Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları,
ğ) Tarımsal faaliyette bulunanlar,
sigortalı sayılırlar.
10/7/1953 tarihli ve 6132 sayılı At Yarışları Hakkında Kanuna tabi jokey ve antrenörler hakkında 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlara ilişkin hükümler uygulanır.

C- Kamu İdarelerinde Çalışanlar
Kamu idarelerinde;
a) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi birinci fıkrasının (a) bendine göre hizmet akdine tabi olmayanlardan, kadro ve pozisyonlarda sürekli olarak çalışıp, ilgili mevzuatında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına girenler gibi sigortalı olması öngörülmemiş olanlar,
b) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi olmayanlardan, sözleşmeli olarak çalışıp ilgili mevzuatında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına girenler gibi sigortalı olması öngörülmemiş olanlar,
c) 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesi uyarınca açıktan vekil atananlar,
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar.
Aşağıda belirtilenlere 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlara ilişkin hükümler uygulanır.
1) Kuruluş ve personel kanunları veya diğer kanunlar gereğince seçimle veya atama yoluyla kamu idarelerinde göreve gelenlerden; bu görevleri sebebiyle kendilerine ilgili kanunlarında Devlet memurları gibi emeklilik hakkı tanınmış olanlardan hizmet akdi ile çalışmayanlar.
2) Başbakan, bakanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, belediye başkanları, il encümeninin seçimle gelen üyeleri.
3) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi sigortalı iken aynı kapsamdaki kişilerin kurduğu sendikalar ve konfederasyonları ile sendika şubelerinin başkanlıkları ve yönetim kurullarına seçilenlerden aylıksız izne ayrılanlar.
4) Harp okulları ile fakülte ve yüksek okullarda, Türk Silahlı Kuvvetleri hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askeri öğrenci olanlar ile astsubay meslek yüksek okulları ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine tâbi tutulan adaylar.
5) Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda, Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya devam eden öğrenciler.
Ancak, (4) ve (5) inci maddede belirtilen okulları tamamlamadan ayrılanlar ile tamamlamalarına rağmen görevlerine başlamadan ayrılanların, bu okullarda geçen eğitim süreleri sigortalılıklarından sayılmaz.
5510 sayılı Kanunun kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin hükümleri, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olanlara uygulanmaz.

D- Haklarında Bazı Sigorta Kolları Uygulanacak Sigortalılar
Aşağıda belirtilenler 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi gereğince sigortalı sayılırlar, ancak bunlar hakkında Kanunda sayılan sigorta kolları uygulanır.
1) Hizmet akdi ile çalışmamakla birlikte, ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular hakkında, Kanunun iş kazası ve meslek hastalığı ile analık sigortası hükümleri uygulanır, bunlar Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar.
2) 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası, meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrenciler hakkında ise iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır, bunlar Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar.
3) Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan kursiyerler hakkında Kanunun iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır, bunlar 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar.
4) Ülkemiz ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri hakkında kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır, bunlar Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılır. Bu sigortalıların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak istemeleri halinde Türkiye’de yasal olarak ikamet etme şartı yanında bu Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmama veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içerisinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak şartları aranmaksızın haklarında genel sağlık sigortası primi hariç isteğe bağlı sigorta hükümleri uygulanır. Bu sigortalılar 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar.
5) Vazife malullerinden;
a) Harp malulleri ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre vazife malullüğü aylığı bağlanmış malullerden, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır, ancak uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmayı istemeleri halinde bu isteklerini Kuruma bildirdikleri tarihi takip eden ay başından itibaren, haklarında uzun vadeli sigorta kolları uygulanır.
b) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında bir göreve başlayan tüm vazife malulleri hakkında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanır.
c) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başladıkları halde, aylıkları kesilmeyen harp ve vazife malullerinden genel sağlık sigortası primi alınmaz.

II- SİGORTALI SAYILMAYANLAR

5510 sayılı Kanunun kısa ve uzun vadeli sigorta kolları hükümlerinin uygulanmasında;
1) İşverenin işyerinde ücretsiz çalışan eşi,
2) Aynı konutta birlikte yaşayan ve üçüncü derece dahil bu dereceye kadar hısımlar arasında ve aralarına dışardan başka kimse katılmaksızın, yaşadıkları konut içinde yapılan işlerde çalışanlar,
3) Ev hizmetlerinde ücretle ve sürekli olarak çalışanlar hariç süreksiz olarak çalışanlar,
4) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi birinci fıkrasının (b) bendinin (1) ve (3) numaralı alt bentleri kapsamında sigortalılıkları devam edenler hariç olmak üzere, muvazzaf askerlik hizmetlerini er ve erbaş olarak yapmakta olanlar ile yedek subay okulu öğrencileri,
5) Yabancı bir ülkede kurulu herhangi bir kuruluş tarafından ve o kuruluş adına ve hesabına Türkiye’ye bir iş için gönderilen ve yabancı ülkede sosyal sigortaya tabi olduğunu belgeleyen kişiler ile Türkiye’de kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, yurt dışında ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tabi olanlar,
6) Resmi meslek ve sanat okulları ile yetkili resmi makamların izniyle kurulan meslek veya sanat okullarında ve yüksek okullarda fiilen normal eğitim süreleri içinde yapılan, tatbiki mahiyetteki yapım ve üretim işlerinde çalışan öğrenciler,
7) Sağlık hizmet sunucuları tarafından işe alıştırılmakta olan veya rehabilite edilen, hasta veya maluller,
8) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri gereği sigortalı sayılması gerekenlerden 18 yaşını doldurmamış olanlar,
9) Kamu idareleri hariç olmak üzere, tarım işlerinde veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz işlerde çalışanlar,
10) Tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan; tarımsal faaliyette bulunan ve yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, Kanunda tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduğuna dair beyanlarını içeren başvuruları dikkate alınarak ziraat odalarından, bunların bulunmadığı yerlerde tarım il/ilçe müdürlüklerinden alacakları Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan muafiyet belgesi ile belgeleyenler,
11) Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkar siciline kayıtlı olanlardan, aylık faaliyet gelirlerinden bu faaliyetine ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduğuna dair beyanlarını içeren başvuruları dikkate alınarak, Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’nden alacakları muafiyet belgesi ile belgeleyenler,
12) Kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen ve temsilciliğin bulunduğu ülkede sürekli ikamet izni veya bu devletin vatandaşlığına da haiz bulunan Türk uyruklu sözleşmeli personelden, bulunduğu ülkenin sosyal güvenlik kurumunda sigortalı olduğunu belgeleyenler ile kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen sözleşmeli personelin uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri çerçevesinde ve temsilciliğin bulunduğu ülkenin ilgili mevzuatının zorunlu kıldığı hallerde, işverenleri tarafından bulunulan ülkede sosyal sigorta kapsamında sigortalı olanlar,
sigortalı sayılmazlar.
Yukarıdaki 8 inci maddenin uygulanmasıyla ilgili olarak, bir meslek veya sanat okulunu bitirenlerden, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre mahkemece ergin kılınmak suretiyle, öğrenimleriyle ilgili görevlerde çalışanlar hakkında 18 yaşın bitirilmiş olması şartı aranmaz.

III- SİGORTALILIĞIN BAŞLANGICI VE KURUMA BİLDİRİLMESİ

A- Hizmet Akdine Tabi Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında hizmet akdine tabi sigortalı sayılanlar için sigortalılık, çalışmaya, mesleki eğitime veya zorunlu staja, başladıkları tarihten itibaren başlar. İşverenler, söz konusu sigortalıları bu tarihlerden önce örneği Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğiyle belirlenen sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirmek zorundadır.
İşverenlerin 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıları işe başlatmadan önce Kuruma bildirmesi gerekmekle birlikte, aşağıda sayılan istisnai durumlarda Kurumun ilgili ünitesine yapılan bildirimler sigortalılık başlangıcından önce yapılmış sayılacaktır.
1) İnşaat, balıkçılık ve tarım işyerlerinde işe başlatılacak sigortalılar için, en geç çalışmaya başlatıldığı gün,
2) Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarına sefer esnasında alınarak çalıştırılanlar ile Kuruma ilk defa işyeri bildirgesi verecek işyerlerinde; ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlanılan tarihten itibaren bir ay içinde çalışmaya başlayan sigortalılar için, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç söz konusu bir aylık sürenin dolduğu tarihe kadar,
3) Kamu idarelerince istihdam edilen 8/9/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre işsizlik sigortasına tabi olmayan sözleşmeli personel ile kamu idarelerince yurt dışı görevde çalışmak üzere işe alınanların, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde,
4) İlk işyerindeki çalışmasına ait sigortalı işe giriş bildirgesi Kuruma verilerek, tescil işlemi yapılmış olan sigortalının, naklen ve hizmet akdi sona ermeden aynı işverenin aynı ya da başka ünitede tescil edilmiş diğer işyerinde çalışmaya başlaması halinde, yasal süresi dışında,
5) 5510 sayılı Kanunda belirtilen sürede Kuruma bildirilme imkanı olmamakla birlikte;
a) Maliye Bakanlığı vizesine bağlı olarak kamu idarelerinde çalışacak sigortalılar için vize işleminin gerçekleştirildiğine ilişkin yazının, ilgili kamu idaresine intikal ettiği günü izleyen ikinci iş günü sonuna kadar,
b) 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Kanunu uyarınca özelleştirilen işyerlerinden diğer kamu kurum ve kuruluşlarına naklen atanan sözleşmeli veya kapsam dışı personelin nakledildikleri kamu idarelerinde işe başladıkları tarihi takip eden ikinci iş günü sonuna kadar,
Kuruma yapılan bildirimler de süresinde yapılmış sayılır.
Hizmet akdi ile çalışmamakla birlikte 3308 sayılı Kanunda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler ile meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrencilerin bildirimleri, Milli Eğitim Bakanlığı veya bu öğrencilerin eğitim gördükleri okullar, yüksek öğrenim sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrenciler için ise öğrenim gördükleri yüksek öğretim kurumlarınca yapılır.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıları çalıştıranlar tarafından Kuruma yapılacak bildirimler, Kurum ile işveren, kamu idareleri ile kurum ve kuruluşların internet ve elektronik alt yapısı oluşturuluncaya kadar kâğıt ortamında yürütülür. Adi posta veya kargo ile gönderilen veya Kuruma doğrudan verilen işe giriş bildirgelerinde, bildirgenin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarih; taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi olarak gönderilenlerde ise postaya verildiği tarih, bildirim tarihi olarak kabul edilir.
Sigortalı işe giriş bildirgesinin kağıt ortamında Kuruma verilmesi halinde bildirge üç nüsha düzenlenir, Kurum evrak kaydından geçen bildirgenin bir nüshası sigortalıya verilmek diğer nüshası sigortalı dosyasında saklanmak üzere işverene verilir, bir nüshası da sigortalının dosyasında muhafaza edilmek üzere Kurumca saklanır. Belgenin e-sigorta yoluyla verilmesi halinde işverenler bilgisayarlarından alacakları Kurumca üretilmiş barkod numaralı çıktıların bir nüshasını sigortalıya verir, bir nüshası da işverence sigortalı dosyasında saklanır.

B- Hizmet Akdine Tabi Çalışanların Sigortalı İşe Giriş Bildirgesinin E-Sigorta Yoluyla Bildirilmesi
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi sigortalıları çalıştıran işverenlerden aylık prim ve hizmet belgesini zorunlu olarak e-Sigorta yoluyla verenler;
1) 01/11/2008 tarihinden itibaren sigortalı tekrar işe giriş bildirgesini,
2) 01/12/2008 tarihinden itibaren ise sigortalı ilk işe giriş bildirgesini
zorunlu olarak e-Sigorta yoluyla internet üzerinden vereceklerdir.
Aylık prim ve hizmet belgesini e-Sigorta yoluyla bildirme zorunluluğu olmayan işverenler sigortalı ilk ve tekrar sigortalı işe giriş bildirgesini kağıt ortamında Kuruma verebilecekleri gibi e-Sigorta yoluyla da Kuruma bildirileceklerdir.

C- Kendi Adına ve Hesabına Bağımsız Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanların sigortalılıkları, aşağıda belirtilen hallerden itibaren başlar.
1) Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanların sigortalılıkları bu mükellefiyetlerinin başlangıç tarihi itibariyle başlar ve bu tarih vergi dairelerince,
2) Gelir vergisinden muaf olanların sigortalılıkları, Esnaf ve Sanatkar Sicil Müdürlüklerine tescil tarihi itibariyle başlar ve bu tarih Esnaf ve Sanatkar Sicil Müdürlüklerince,
3) Şirket ortaklarından;
a) Kollektif şirket, adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları ile donatma iştiraki ortaklarının sigortalılıkları vergi mükellefiyetlerinin başladığı tarihte başlar ve bu tarih, vergi dairelerince,
b) Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının sigortalılıkları, yönetim kurulu üyeliğine seçildikleri tarihte başlar ve bu tarih, şirket yetkililerince,
c) Limited şirket ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortaklarının sigortalılıkları şirketin ticaret siciline tescil edildiği tarihte başlar ve bu tarih, ticaret sicil memurluklarınca,
d) Limited şirket ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortaklarından hisse devri alan yeni ortaklarının sigortalılıkları ortaklar kurulunca devrin yapılmasına karar verildiği tarihte başlar. Bu tarih, ortaklar kurulu kararının, hisse devrine ilişkin tanzim edilen noter devir sözleşmesinin, devrin yapıldığının işlendiği pay defterinin birer sureti veya devir, ticaret sicil memurluğunca tescil edilmiş ise ticaret sicil gazetesinde ilan edildiği nüshasının ibraz edilmesi kaydıyla şirket yetkililerince,
4) Köy ve mahalle muhtarlarının sigortalılıkları, muhtar seçildikleri tarih itibariyle başlar ve bu tarih il veya ilçe mülki amirliklerince,
Kuruma onbeş gün içinde bildirilir.
5) 6132 sayılı Kanuna tabi jokey ve antrenörlerin sigortalılıkları lisans belgesine istinaden fiilen çalışmaya başladıkları tarihte başlar. Bu tarih, kaydın yapıldığı tarihten itibaren bir ay içinde Türkiye Jokey Kulübünce Kuruma bildirilir.
6) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan tarımsal faaliyette bulunanların sigortalılıkları, bağlı oldukları ziraat odalarınca veya kendilerince bir yıl içinde bildirilmesi halinde odaya kaydedildikleri tarihten, bu süre içinde bildirilmemesi halinde ise bildirimin Kuruma yapıldığı tarihten başlar. Bu tarih, meslek kuruluşuna kayıtlarının yapıldığı tarihten itibaren bir ay içerisinde ziraat odalarınca veya ziraat odalarının bulunmadığı yerlerde tarım il/ilçe müdürlüklerince Kurumun ilgili ünitesine bildirilmek zorundadır.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılar örneği Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ile belirlenen sigortalı işe giriş bildirgesi ile sigortalılık başlangıcından itibaren on beş gün içinde Kurumun ilgili ünitesine bildirimi yapılır.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendine tabi tarımsal faaliyette bulunan sigortalılardan Kanunun 6 ncı maddesinin (ı) bendi kapsamına girmeleri nedeniyle sigortalılıkları sona erenlerden muafiyet şartlarının ortadan kalktığını, ziraat odalarından, ziraat odalarının bulunmadığı yerlerde tarım il/ilçe müdürlüklerinden alacakları belge ile birlikte bir yıl içinde Kuruma bildirenlerin sigortalılıkları belgenin düzenlendiği tarihten, bu süreyi geçirenlerin sigortalılıkları ise bildirimin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihten başlar. Bu tarih sigortalılarca ve ilgili kuruluşlarca Kuruma bildirilir.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılardan gelir vergisinden muaf olup, Kanunun 6 ncı maddesinin (k) bendi kapsamına girmeleri nedeniyle sigortalılıkları sona erenlerden muafiyet şartlarının ortadan kalktığını esnaf ve sanatkarlar odaları birliğinden alacakları belge ile birlikte 15 gün içerisinde Kuruma bildirenlerin sigortalılıkları, belgenin düzenlendiği tarihten, 15 günlük süreyi geçirenlerin ise, bildirimin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihten itibaren başlar. Bu tarih sigortalılarca ve ilgili kuruluşlarca Kuruma bildirilir.
Muafiyet şartlarının ortadan kalktığına ilişkin olarak ilgili kuruluşlardan alınan belgenin adi posta veya kargo ile gönderilmesi halinde Kurum kayıtlarına intikal tarihi, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta ile yapılan bildirimlerde postaya veriliş tarihi Kuruma intikal tarihi olarak kabul edilir.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılarla ilgili bildirim yükümlülüğü bulunan kurum ve kuruluşlar, bildirimlerini merkez birimlerince yapmaları durumunda, bildirim zorunluluğu yerine getirilmiş sayılır. Kurum bildirimden itibaren bir ay içinde tescili yapılan kişilere, sigortalılık hak ve yükümlülüklerinin başladığını ve yaptığı işin iş kolu kodunu bildirir.
Adi posta yolu ile gönderilen veya Kuruma doğrudan verilen işe giriş bildirgelerinde, bildirgenin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarih, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi olarak gönderilenlerde ise postaya verildiği tarih, bildirim tarihi olarak kabul edilir.

D- Kendi Adına ve Hesabına Bağımsız Çalışanların Sigortalı İşe Giriş Bildirgesinin E-Sigorta Yoluyla Bildirilmesi
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanlardan, ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar, kollektif şirket, adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları ile donatma iştiraki ortaklarının sigortalı ilk ve tekrar işe giriş bildirgesi Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından e-Sigorta yoluyla Kuruma bildirilir.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi sigortalıların Kuruma bildirilmesinde ilgili kurum ve kuruluşların, internet ve elektronik alt yapısı oluşturuluncaya kadar sigortalı ilk ve tekrar işe giriş bildirgesi kağıt ortamında alınır.

E- Kamu İdarelerinde Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışanların sigortalılıkları, aşağıda belirtilen hallerden itibaren başlar.
1) Kamu idarelerinde ilk defa veya tekrar çalışmaya başlayanlar göreve başladıkları,
2) Harp okulları ile fakülte ve yüksek okullarda Türk Silahlı Kuvvetleri hesabına okuyanlar ile polis akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyanlar öğrenime başladıkları,
3) İkinci maddede belirtilen okullarda kendi hesabına okumakta iken Türk Silahlı Kuvvetleri veya Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya başlayanlar ise Türk Silahlı Kuvvetleri veya Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya başladıkları,
tarihten itibaren sigortalı sayılırlar ve bu tarihlerden itibaren on beş gün içinde Ek-1 deki sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma e-sigorta yoluyla bildirimleri yapılır.
Bunlardan, yer değiştirme suretiyle farklı işyerine atananlar ile bir kurumdan diğer kuruma naklen atanarak çalışmaya başlayanlar için sigortalı işe giriş bildirgesi verilir. Ancak, aynı kamu idaresinin farklı birimleri arasındaki naklen tayin ve görevlendirmelerde sigortalı tekrar işe giriş bildirgesi ile bildirim yapılmaz.

F- Sigortalıların Kendilerini Bildirmesi
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sayılan sigortalılar ile 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendinde belirtilen tarımsal faaliyette bulunanlar faaliyetlerine başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde sigortalılıklarını sigortalı bildirim belgesi ile Kuruma bildirirler. Kurumun elektronik altyapısı oluşturulunca bildirimler internet ortamında da yapılır.
Bunlardan, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sayılan sigortalıların kendini bildirmemesi aleyhine delil teşkil etmez.
Sigortalıların bildirimleri ile bu kişiler için işverenler ya da ilgili kuruluşlar tarafından yapılan bildirimlerde farklılık olması halinde yapılacak yazışmalar sonucunda farklılık giderilemezse, kontrol ve denetim sonucuna göre işlem yapılır.

G- Sosyal Güvenlik Sicil Numarası
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine tabi sigortalılar Kuruma verilen ilk veya tekrar sigortalı işe giriş bildirgelerine göre Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası ile bilgisayar ortamında tutulan tescil kütüğüne kayıt edilir. Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, aynı zamanda sigortalıların sosyal güvenlik sicil numaraları oluşturur. Sigortalıların tescil, hizmet ve her türlü bilgisayar kayıtları ile diğer sosyal sigorta işlemleri, sosyal güvenlik sicil numarası altında tutulur.
Yabancı uyruklulara Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce verilecek kimlik numaraları aynı zamanda bunlar için sosyal güvenlik sicil numarası olarak kullanılır.

Ğ- İşe Giriş Bildirgesi Düzenlenmeyecekler
5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce sosyal güvenlik kurumlarına tescili yapılan ve Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle sigortalılığı devam edenlerin sigortalıların eski tescil bilgileri, sosyal güvenlik sicil numarası altında güncellenerek Kanuna göre tescil işlemleri sonuçlandırılır. Bunlar için ayrıca sigortalı işe giriş bildirgesi talep edilmez.

IV- SİGORTALILIĞIN SONA ERMESİ VE BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ

A- Hizmet Akdine Tabi Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olanların sigortalılıkları hizmet akdinin sona erdiği tarihte biter. Bu tarih, işverenler tarafından örneği Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile sigortalılığın sona ermesini takip eden on gün içinde e-Sigorta ile Kuruma bildirilir.
Sigortalı işten ayrılış bildirgesine kaydedilen bilgiler, ayrıca ilgili aylık prim ve hizmet belgesinde de gösterilir. Yasal süresi dolmadığı için henüz Kuruma verilmeyen aylık prim ve hizmet belgesinde yer alacak sigortalı çalışmalarının Kurumca bilinmesini gerektiren diğer hallerde de bu şekilde işlem yapılır. Ancak, on günlük süre dolmadan aylık prim ve hizmet belgesi verilmiş ise ayrıca sigortalı işten ayrılış bildirgesi verilmez.
5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesi gereği bazı sigorta kollarına tabi tutulanlardan;
1) Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluşturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutukluların sigortalılığı çalışmalarının sona erdiği veya işlerine son verildikleri tarihten itibaren sona erer. Bu tarih, Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İş Yurtları Kurumunca,
2) 3308 sayılı Kanunda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler, meslek liselerinde okuyanlar, yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrencilerin sigortalılığı eğitim veya öğretimlerinin/staj sürelerinin bittiği tarihten itibaren sona erer. Bu tarih, eğitim ve öğretim gördükleri kurumlarca,
3) Harp malulleri ile 3713 veya 2330 sayılı kanunlara göre vazife malullüğü aylığı bağlanmış olanlardan 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamında sigortalı olanların sigortalılıkları, sigortalı çalışmalarının sona erdiği tarihten itibaren sona erer, bu tarih işverenlerince,
4) Harp malulleri ile 3713, veya 2330 sayılı kanunlara göre vazife malullüğü aylığı bağlanmış olanlardan 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında çalışanlardan uzun vadeli sigorta kollarına tabi olup bu sigorta kollarından çıkmak isteyenler hakkında isteklerine dair yazılı taleplerini takip eden ayın başından itibaren sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanmaya devam edilir, bu tarih işverenlerince,
5) Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan kursiyerlerin sigortalılığı, kursların bitiminden veya ayrıldığı tarihten itibaren sona erer. Bu tarih Türkiye İş Kurumunca,
on gün içinde sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile Kuruma bildirilir.
Ancak, Türkiye İş Kurumu tarafından 4447 sayılı Kanun gereğince işsizlik ödeneğinden yararlandırılan kişilerden ödeneğinin sona erdiği tarih bildirilenler için ayrıca, sigortalı işten ayrılış bildirgesi verilmesi istenmez.

B- Kendi Adına ve Hesabına Bağımsız Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olanların sigortalılıkları aşağıda sayılan hallerde sona erer, bunlardan;
1) Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanların sigortalılıkları mükellefiyetlerini gerektiren faaliyetlerine son verdikleri tarihte sona erer ve bu tarih ilgili vergi dairelerince ve sigortalılarca,
2) Gelir vergisinden muaf olanların sigortalılıkları esnaf ve sanatkar sicil müdürlüklerindeki kayıtlarının silindiği tarihte sona erer, bu tarih esnaf ve sanatkar sicil müdürlüklerince ve sigortalılarca,
3) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki gelir vergisinden muaf olanlardan, bu Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi kapsamına girenlerin bir önceki aya ait faaliyet gelirlerinden bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının Kanunla tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduğunu esnaf ve sanatkarlar odaları birliklerinden alacakları Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan muafiyet belgesi ile belgeleyerek on gün içinde Kuruma intikal ettirenlerin sigortalılıkları belgenin düzenlendiği tarihten, bu süreyi geçirenlerin sigortalılıkları ise belgenin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihten itibaren sona erer ve bu tarih sigortalılarca,
4) Şirket ortaklarından;
a) Kollektif şirket, adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları ile donatma iştiraki ortaklarının sigortalılıkları vergi mükellefiyetlerinin bittiği tarihte sona erer, bu tarih vergi dairelerince ve sigortalılarca,
b) Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının sigortalılıkları bu görevlerinin bittiği tarihte sona erer, bu tarih, şirket yetkililerince ve sigortalılarca,
c) Limited şirket, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortaklarının sigortalılıkları hisse devrine ilişkin alınan ortaklar kurulu kararı ile hissenin devrine ilişkin tanzim edilen noter devir sözleşmesinin ve devrin pay defterine işlendiği sayfanın birer suretlerinin birlikte ibraz edilmesi veya hisse devri ticaret sicil memurluğuna tescil edilmiş ise ticaret sicil gazetesinde ilan edildiği nüshasının ibraz edilmesi kaydıyla ortaklar kurulu karar tarihi itibariyle sona erer, bu tarih sigortalılar ve şirket yetkililerince,
5) İflasın açılmasına mahkemece karar verilen şirketlerin ortaklarının sigortalılıkları sigortalının talebi halinde mahkemenin karar tarihinde, sigortalının talebinin olmaması halinde ise mahkemece iflasın kapatılmasına karar verildiği tarihte sona erer, bu tarih sigortalılar ve şirket yetkililerince,
6) Tasfiyenin açılmasına mahkemece karar verilen şirketlerin ortaklarının sigortalılıkları sigortalının talebi halinde mahkemenin karar tarihinde sona erer, bu tarih sigortalılarca, sigortalının talebinin olmaması halinde tasfiye kurulu kararının ticaret sicil memurluğunca tescil edildiği tarihte sona erer, bu tarih ticaret sicil memurluğunca ve sigortalılarca,
7) Tasfiyesine şirketin ortaklar kurulu tarafından karar verilen şirketlerin ortaklarının sigortalılıkları sigortalının talebi halinde tasfiyenin başlanmasına karar verildiği tarihte sona erer, bu tarih sigortalılarca, sigortalının talebinin olmaması halinde ise tasfiyenin sonuçlandığına ilişkin tasfiye kurulu kararının ticaret sicil memurluğunca tescil edildiği tarihte sona erer, bu tarih sigortalılarca ve ticaret sicil memurluklarınca,
8) Münfesih duruma düşen şirketlerin ortaklarının sigortalılıkları sigortalının talebi halinde şirketin münfesih duruma düştüğü tarih itibariyle sona erer, bu tarih sigortalılarca, sigortalının talebinin olmaması halinde münfesih duruma düşen şirketin tasfiyesinin sonuçlandığına dair tasfiye kurulu kararının ticaret sicil memurluğunca tescil edildiği tarihte sona erer, bu tarih sigortalılarca ve ticaret sicil memurluklarınca,
9) Mahkeme kararı ile iflasın, tasfiyenin açılmasına, ortaklar kurulu kararı ile tasfiyenin başlamasına veya münfesih duruma düşmesine karar verilen şirketlerin ortaklarından hizmet akdi ile çalışmaya başlayanların sigortalılıkları çalışmaya başladıkları tarihte sona erer, bu tarih sigortalılarca,
10) Gelir vergisinden muaf olarak sigortalılıkları devam ederken hizmet akdi ile çalışmaya başlayanların sigortalılıkları çalışmaya başladıkları tarihte sona erer, bu tarih sigortalılarca,
11) Köy ve mahalle muhtarlarının sigortalılıkları muhtarlık görevinin bittiği tarihte sona erer, bu tarih il ve ilçe mülki amirliklerince ve sigortalılarca,
12) Köy ve mahalle muhtarlarından Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrası (b) bendi kapsamında gelir vergisi mükellefi olanlar hariç, aynı zamanda hizmet akdi ile çalışmaya başlayanların sigortalılıkları çalışmaya başladıkları tarihte sona erer, bu tarih sigortalılarca,
13) Tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanların sigortalılıkları tarımsal faaliyetin bittiği tarihte sona erer, bu tarih ziraat odalarınca, ziraat odası bulunmayan yerlerde ise tarım il/ilçe müdürlüklerince ve sigortalılarca,
14) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin 4 numaralı alt bendi kapsamındaki tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, 5510 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamına girenlerin bir önceki yıla ait tarımsal faaliyet gelirlerinden bu faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının Kanunla tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduğunun ziraat odalarından, ziraat odalarının bulunmadığı yerlerde ise tarım il/ilçe müdürlüklerinden alacakları Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan muafiyet belgesi ile belgeleyerek on gün içinde Kuruma intikal ettirilenlerin sigortalılıkları belgenin düzenlendiği tarihten, bu süreyi geçirenlerin sigortalılıkları ise belgenin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihten itibaren sona erer ve bu tarih sigortalılarca,
15) Herhangi bir yabancı ülkede ikamet eden ve o ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlayan veya ikamet esasına bağlı olarak o ülke sosyal güvenlik sistemine dahil olanların sigortalılıkları çalışmaya veya ilgili ülke sosyal güvenlik sistemine dahil oldukları tarihte sona erer, bu tarih sigortalılarca,
16) 6132 sayılı Kanuna tabi jokey ve antrenörlerin sigortalılıkları fiili çalışmalarının bittiği tarihte sona erer, bu tarih Türkiye Jokey Kulübü ve sigortalılarca,
on gün içinde sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile Kuruma bildirilir.
Sigortalı işe giriş bildirgesini kağıt ortamında verenler için, sigortalılığın sona ermesini takip eden 10 gün içinde sigortalı işten ayrılış bildirgesi iki nüsha olarak düzenlenir. Biri düzenleyen kuruluşta kalır, diğeri ilgili üniteye gönderilir. Sigortalıya, sigortalılığının sona erdiği ilgili soysal güvenlik il/merkez müdürlüğünce yazı ile bildirilir.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında olanların, meslek kuruluşlarına ya da vergi dairelerine olan yükümlülüklerini yerine getirmemiş olmaları, sigortalılığın sona ermesine ilişkin belge ya da bilginin verilmesine engel teşkil etmez.

C- Kamu İdarelerinde Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıkları;
1) Ölüm halinde veya aylık bağlanmasını gerektiren hallerde, görev aylıklarının kesildiği tarihi takip eden aybaşından,
2) 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde belirtilen yaş hadleri ile sıhhi izin sürelerinin doldurulması halinde ise bu süre ve hadlerin doldurulduğu tarihleri takip eden aybaşından,
3) Diğer hallerde ise görevden ayrıldıkları tarihten,
itibaren sona erer.
4) a) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında çalışmakla birlikte 5434 sayılı Kanunun ek 76 ve geçici 192 nci maddesine göre ilgisi devam edenler hakkında,
b) 5434 sayılı Kanunun ek 71 inci maddesi uyarınca ilgisi devam edenler hakkında,
(1), (2) ve (3) üncü maddelerin ilgili hükümleri uygulanır.
c) 5434 sayılı Kanunun 12 nci maddesi uyarınca isteğe bağlı ilgileri devam edenlerin, (1), (2), (3) üncü maddenin ilgili hükümleri ile birlikte toplu ya da fasılalı olarak toplam altı aydan fazla süre emeklilik kesenekleri ile kurum karşılıklarını süresinde ödemeyenlerin son kez emeklilik kesenek ve kurum karşılıklarını yatırmadıkları ayı takip eden ay başından itibaren sigortalılıkları sona erer.
d) 5434 sayılı Kanunun ek 76 ncı maddesi uyarınca çalışmaksızın istekleri üzerine ilgileri devam edenlerin bu maddenin 1, 2, 3 üncü bentlerinin ilgili hükümleri ile birlikte talepleri üzerine dilekçelerinin Kurum kayıtlarına geçtiği tarihi takip eden ay başından itibaren sigortalılıkları sona erer.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendine tabi sigortalılar için Ek-2 de düzenlenen sigortalı işten ayrılış bildirgesi, sigortalılığın sona ermesini takip eden on gün içinde işe giriş bildirgesini düzenlemekle yükümlü kamu idaresince e-Sigorta ile Kuruma bildirilir. Ancak 5434 sayılı Kanunun 12 nci ve ek 76 ncı maddesi uyarınca çalışmaksızın istekleri üzerine ilgileri devam edenlerden sigortalılıkları sona erenler için işten ayrılış bildirgesi verilmez.
Yer değiştirme suretiyle bir kurumdan diğer bir kuruma nakledilenler hakkında sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile gerekli bildirimler yapılır. Bu sigortalıların, malullük veya yaşlılık aylığı bağlanması taleplerinde kurumlarınca emekliye sevk onayı, ölüm halinde (tahsis taleplerinde) ise sigortalı işten ayrılış bildirgesi gönderilmesi yeterlidir.


D- Kamu İdarelerinin Dış Temsilciliklerinde Çalışanlar
Kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen ve temsilciliğin bulunduğu ülkede sürekli ikamet izni veya bu devletin vatandaşlığını da haiz bulunan Türk uyruklu sözleşmeli personelden, bulunduğu ülkenin sosyal güvenlik kurumunda sigortalı olduğunu belgeleyenler ile kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen sözleşmeli personelin uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri çerçevesinde ve temsilciliğin bulunduğu ülkenin ilgili mevzuatının zorunlu kıldığı hallerde, işverenleri tarafından bulunulan ülkede sosyal sigorta kapsamında sigortalı yapılanlardan, çalışmakta iken bulunduğu ülkenin sosyal güvenlik kurumu ile irtibatlandırılanların, uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri çerçevesinde, seçimini bulunan ülke mevzuatına tabi kalma yönünde kullananlar için sigortalılık kapsamına alındıkları tarihten itibaren, Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine göre Kamu idarelerinin yurtdışı görevinde çalışanlar, görevlerinden ayrıldıkları tarihten itibaren işverenlerince bir ay içinde Kuruma bildirilir.

E- Hastalık ve Analık Hükümlerinin Uygulanmasında Sigortalılık Niteliğinin Sona Ermesi
İlgili kanunlar gereği sigortalının ücretsiz izinli olması, greve iştirak etmesi veya işverenin lokavt ilan etmesi halinde, bu hallerin sona ermesini, diğer hallerde ise III/ (A), (B) ve (C) bölümlerinde belirtilen tarihleri takip eden onuncu günden başlanarak sigortalılık niteliği yitirilmiş sayılır. Bildirimlerde bu husus göz önünde bulundurulur.

V- SİGORTALILIK HALLERİNİN ÇAKIŞMASI

Sigortalıların Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tabi olmasını gerektirecek şekilde çalışmaları halinde aşağıdaki şekilde işlem yapılır.
1) Sigortalılar, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tabi olmaları halinde öncelikle (c) bendi kapsamında, (c) bendi kapsamında çalışma yoksa ilk önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas alınarak sigortalı sayılırlar.
2) 1 inci madde gereği başlatılan sigortalılığın kesintiye uğraması halinde sonra başlayan çalışmaya göre sigortalılık hali başlatılır.
3) 5510 sayılı Kanunu 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık halleri ile bu Kanunun 5 inci maddenin (a) ve (e) bentlerine tabi sigortalılık hallerinin çakışması halinde, bunlar bu Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında sigortalı sayılır ve birinci madde hükmü uygulanır.
4) İsteğe bağlı sigortalı olanların 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamına tabi olacak şekilde çalışmaya başlamaları halinde, bu Kanunun 51 inci maddesinin üçüncü fıkrası saklı kalmak kaydıyla isteğe bağlı sigortalılık hali sona erer.
5) 1 inci maddede belirtilen sigortalılık hali değişikliklerinde Kanunda ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde belirtilen sigortalılığın sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren, yeni sigortalılık haline göre hak ve yükümlülükler başlar.
6) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fırkasının (a) bendi kapsamında sigortalı bildirilemezler.
7) Sigortalı sayılması gereken sigortalılık halinden başka bir sigortalılık hali için prim ödemiş olması halinde, ödenen primler 1 inci maddeye göre esas alınan sigortalılık hali için ödenmiş ve esas alınan sigortalılık halinde geçmiş kabul edilir.
8) 01/10/2008 tarihinden önce 506 sayılı Kanuna tabi olmaları nedeniyle 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara tabi olmaları nedeniyle 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında kabul edilen sigortalılardan zorunlu sigortalı olmaları gerektiği halde 506, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara tabi isteğe bağlı sigortalılığı devam edenler hakkında bu Kanunun 4 üncü maddesi gereğince işlem yapılır.
9) 01/10/2008 tarihinden önce 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı oldukları halde, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden bu Kanunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendine tabi prim ödemesi olanların sigortalılıkları kesintiye uğrayıncaya kadar devam ettirilir.
10) 01/10/2008 tarihinden önce 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı oldukları halde 2925 sayılı Kanuna tabi prim ödeyenlerin sigortalılıkları 01/10/2008 tarihi itibariyle sona erer, 5510 sayılı Kanuna tabi çalışmanın sona erdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren 2925 sayılı Kanuna göre kendiliğinden başlatılır.

VI- 506, 1479, 2926 VE 5434 SAYILI KANUNLAR İLE 2925 SAYILI KANUNA TABİ OLANLARIN SİGORTALILIKLARI

5510 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesine göre 2008 yılı Ekim ayı başından önce;
a) 506 ve 2925 sayılı kanunlara tabi olanlar, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi,
b) 1479 ve 2926 sayılı kanunlara tabi olanlar, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi,
c) 5434 sayılı Kanuna tabi olanlar Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi,
kapsamında sigortalı sayılır.
Bu süreler 506, 1479, 2925, 2926 ve 5434 sayılı kanunlar kapsamında geçen sigortalılık süresi, fiili hizmet süresi ve prim ödeme gün sayısı, genel sağlık sigortasının uygulanmasında gerekli olan sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayılarında dikkate alınır.

A- 506 Sayılı Kanuna Tabi Olanların Sigortalılığı
5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte 506 sayılı Kanunun mülga 86 ncı maddesine göre malullük, yaşlılık ve ölüm topluluk sigortasına tabi olanlardan;
1) Kurumca yapılan araştırma sonucunda ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olduğu tespit edilen avukat ve noterler bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında ayrıca bir bildirime gerek kalmaksızın sigortalı sayılır.
2) 2008 yılı Ekim ayından önce Ülkemiz ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri, bu Kanunun 4 üncü maddesi birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılır ve bunlar hakkında kapsama alındıkları tarihten sonra kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır. Bunların bildirimleri işverenleri tarafından durumlarına uygun aylık prim ve hizmet belgesi ile yapılır. Bu sigortalıların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak istemeleri halinde, 5510 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin ikinci fıkrasının Türkiye’de yasal olarak ikamet etme şartı ile aynı fıkranın (a) bendinde belirtilen şartlar aranmaksızın haklarında isteğe bağlı sigorta hükümleri uygulanır. Bu kapsamda, isteğe bağlı sigorta hükümlerinden yararlananlardan ayrıca genel sağlık sigortası primi alınmaz. Bunların bildirimleri işverenleri tarafından durumlarına uygun aylık prim ve hizmet belgesi ile yapılır.
3) 2008 yılı Ekim ayı başından önce yabancı devletleri Ülkemizde temsil eden elçilik, konsolosluk ve ataşeliklerde çalışmaları nedeniyle topluluk sigortasına tabi olanların işverenlerinin 5510 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde işyeri tescilleri yapılmak suretiyle sigortalılıkları devam ettirilir.
Yukarıda 1 ve 2 ve 3 üncü maddelerde belirtilen sigortalıların topluluk sigortası kayıtları esas alınarak tescilleri Kurum tarafından Kanuna uygun hale getirilir. Ancak, bunların kendileri veya işverenleri tarafından örneği Kurumca hazırlanan belgenin 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden itibaren en geç üç ay içinde Kuruma verilmesi zorunlu olup, Kurum tescilleri bu belgelere göre kontrol edilir.
5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına ait topluluk sigortası primlerinin takip ve tahsilinde, ilgili topluluk sigortası sözleşmesi ile 506, 5458, 5763 ve 5797 sayılı kanun hükümleri uygulanır.
5510 sayılı Kanunun geçici 11 inci maddesi gereğince, 2008 yılı Ekim ayı başı itibariyle dış temsilciliklerde görevli sigortalı veya genel sağlık sigortalısı personelinden, temsilciliğin bulunduğu ülkede sürekli ikamet iznine veya bu devletin vatandaşlığını da haiz olanlar, uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerindeki hükümler saklı kalmak üzere ve Dışişleri Bakanlığının olumlu görüşünün alınması şartıyla bulunduğu ülkenin sosyal güvenlik kurumları ile irtibatlandırılabilirler.
4046 sayılı Kanunun 21 inci maddesi kapsamında iş kaybı tazminatı alanlar 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı ve genel sağlık sigortalısı sayılır, ancak bu sigortalılar kısa vadeli sigorta kollarına tabi değildir. Sigortalıların sigortalı olduklarını ayrıca sigortalı bildirim belgesi ile Kuruma bildirme zorunlulukları yoktur.
Türkiye İş Kurumu tarafından ilk iş kaybı tazminatının ödendiği tarihi takip eden ay sonu itibarıyla, iş kaybı tazminatı alanlara ilişkin primlerin aktarıldığı anda sigortalı bildirimi ve tescili yapılmış sayılır.
Bu kapsamdakilerin sigortalılıkları iş kaybı tazminatı ödeme süresinin bittiği tarihte sona erer. İş kaybı tazminatı sona erenler için sigortalı işten ayrılış bildirgesi düzenlenmez.

B- 2925 Sayılı Kanuna Tabi Olanların Sigortalılığı
2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununun 1 ila 5 inci, 33 üncü maddeleri 5754 sayılı Kanunla 1/10/2008 tarihi itibariyle yürürlükten kaldırıldığından, 2925 sayılı Kanun uygulaması 01/10/2008 tarihinden önce prim ödeyen sigortalılarla sınırlı olmak üzere devam ettirilir.
2925 sayılı Kanunun sigortalılığın sona ermesine ilişkin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yapılan değişiklikle; 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren primlerini 5510 sayılı Kanunun 88 inci maddesine göre hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ait olduğu yılı takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar ödemeyenlerin tarım sigortalılıkları o yılın 1 Ocak gününden itibaren sona erer.

C- 1479 Sayılı Kanuna Tabi Olanların Sigortalılığı
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendinde belirtilen tarımsal faaliyette bulunanlar hariç diğer alt bentlerine göre sigortalılık niteliği taşıdıkları halde 1/10/2008 tarihine kadar kayıt ve tescillerini yaptırmayanların sigortalılık hak ve yükümlülüğü 1/10/2008 tarihinden itibaren başlar.
1/10/2008 tarihinden önce 29/8/1977 tarihli 2108 sayılı Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Yasasının 4 üncü maddesine göre muhtar seçildikleri tarih itibarıyla, 1479 sayılı Kanuna göre kayıt ve tescilleri yapılan köy muhtarlarından; 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi hükümlerine göre sigortalılıklarını devam ettirmek isteyenlerin 1/10/2008 tarihinden itibaren 6 ay içinde yazılı talepte bulunmaları halinde sigortalılıkları aynen devam ettirilir. Bu süre içerisinde talepte bulunmayanlar hakkında ise 5510 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
01/10/2008 tarihinden önce 1479 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayılıp, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendinde belirtilen anonim şirketlerin kurucu ortaklarından, 1/10/2008 tarihinden sonra sigortalılıklarını devam ettirmek isteyenlerin, 01/10/2008 tarihinden itibaren 6 ay içinde yazılı talepte bulunmaları halinde sigortalılıkları aynen devam ettirilir. Bu süre içerisinde talepte bulunmayanların sigortalılıkları ise 01/10/2008 tarihi itibarıyla sona erer.
1479 sayılı Kanun kapsamına alınması gerektiği halde sigortalılığı başlamayan ve 01/10/2008 tarihinde kadar T.C. Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu ve 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesinde belirtilen emekli sandıklarınca kendilerine yaşlılık, malullük veya ölüm aylığı bağlananlar, 01/10/1972 tarihinden itibaren 1479 sayılı Kanun kapsamı dışında sayılırlar. Ancak, 1479 sayılı Kanuna tabi hizmet süreleri, diğer kurum ve sandıklara bildirilmiş ise bu hizmetler geçerli sayılır.

D- 2926 Sayılı Kanuna Tabi Olanların Sigortalılığı
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendine göre sigortalı sayılanların hak ve yükümlülüğü tarımsal faaliyetlerinin kanunla kurulu ilgili meslek kuruluşlarınca veya kendilerince, bir yıl içinde bildirilmesi halinde sigortalılık 01/10/2008 tarihinden, bu süre içinde bildirilmemesi halinde ise bildirimin Kuruma yapıldığı tarihten başlatılır.
2926 sayılı Kanuna tabi sigortalı olanların hak ve yükümlülükleri, 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 01/10/2008 tarihinden itibaren Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında devam eder.

E- 5434 Sayılı Kanuna Tabi Olanların Sigortalılığı
a) 2008 yılı Ekim ayı başından önce 5434 sayılı Kanuna tabi iştirakçi iken bu tarihten sonra da aynı statüde çalışmaya devam edenler,
b) 2008 yılı Ekim ayı başı itibariyle kamu idarelerinde hizmet akdi ile veya sözleşmeli olarak çalışanlardan, ilgili kanunları gereği 5434 sayılı Kanun ile ilgilendirilenler aynı statüde çalışmaya devam ettikleri sürece,
c) 5434 sayılı Kanunun 12 nci maddesi gereğince isteğe bağlı olarak ve ek 76 ile geçici 192 nci maddeleri uyarınca ilgi devamı sağlanmış olanlardan ilgileri devam ettirilenler,
d) 5434 sayılı Kanun hükümleri uyarınca ilgilendirilmiş olanlardan 2008 yılı Ekim ayı başı itibariyle ücretsiz izinde bulunanlar,
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar bunlar hakkında 5510 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 ve mülga 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.
5434 sayılı Kanunun 12 nci maddesi gereğince isteğe bağlı olarak ve ek 76 ile geçici 192 nci maddelerine göre ilgi devamı şartlarını taşıyanlardan Kanunun yürürlük tarihinden sonra, ilgi devamı kurmak isteyenler hakkında da Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri dahil 5434 ve mülga 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.
5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı Kanunun 12 nci maddesine göre isteğe bağlı ilgilendirilenler ile ek 71, ek 76 ve geçici 192 nci maddeleri uyarınca ilgi devamı sağlanmış olanların Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonrada ilgileri devam ettirilir.
2008 yılı Ekim ayından önce 5434 sayılı Kanuna göre iştirakçi iken bu tarihten önce ve sonra görevinden ayrılanlar ile bunlardan Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlardan görevinden ayrılanların 5434 sayılı Kanunun 12 nci maddesi uyarınca isteğe bağlı iştirakçilik ile ek 76 ve geçici 192 nci maddeleri uyarınca iştirakçi olmak üzere başvuruda bulunanların gerekli şartları taşımaları halinde, haklarında Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 ve 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.
4046 sayılı Kanunun 22 nci maddesi uyarınca, özelleştirme programına alınan kuruluşlarda çalışan personelden Kamu kurum ve kuruluşlarına atanacak olan personelin eski kurumları ile ilişkilerinin kesileceği tarihe kadar geçecek süredeki, aylık ücret, sosyal hak ve yardımlar ile her türlü özlük haklarının özelleştirme fonundan ödenmesi ve bunlardan 5434 sayılı Kanuna tabi çalışmakta olanların bu süre içinde 5434 sayılı Kanuna göre kurulan ilgilerinin devam ettirilmesi, nakil işleminden sonra ise personelin, atandığı kurumun mevzuatına tabi olması gerekmektedir. Buna göre, 5434 sayılı Kanunun 12 nci maddesi kapsamında bulunan bir kurumda 5434 sayılı Kanuna tabi çalışmakta iken kurumun özelleştirilmesi sonucu 4046 sayılı Kanunun 22 nci maddesi uyarınca başka bir kamu kurum veya kuruluşlarına atananların atandıkları kurum veya kuruluş 5434 sayılı Kanun kapsamında olan ve kadro ihdası yapılmış bir kurum olması halinde atananlar Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılacaklardır. Aksi taktirde Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacaklardır.

VII- EMEKLİ/YAŞLILIK, VAZİFE VEYA HARP MALÜLLÜĞÜ AYLIĞI ALMAKTA İKEN YENİDEN ÇALIŞMAYA BAŞLAYANLAR

a) Yaşlılık veya Emekli Aylığı Almakta İken Yeniden Çalışmaya Başlayanlar;
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) , (b) ve (c) bendi kapsamında sigortalı olup, yaşlılık aylığı bağlananlardan tarımsal faaliyetlerde kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile 27/4/2005 tarih ve 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi hariç yeniden çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilerek tüm sigorta kollarına tabi tutulurlar. Bu sigortalılardan, kendi adına ve hesabına tarımsal faaliyetlerde bulunanlar ile Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalılar hariç, (b) bendi kapsamında çalışmaya başlayanların aylıklarının kesilmemesi için yazılı istekte bulunanların, almakta oldukları yaşlılık aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesilir.
b) Vazife veya Harp Malullüğü Aylığı Almakta İken Yeniden Çalışmaya Başlayanlar;
1) Vazife malullüğü aylığı bağlanmış malullerden, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar ile çalışmaya devam edenlerin aylıkları kesilir. Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi hariç olmak üzere diğer alt bentlerine tabi çalışmaya başlayan vazife malullerinden aylıklarının kesilmemesi için yazılı istekte bulunanların yaşlılık aylıklarının ödenmesine devam edilir. Bunlardan, almakta oldukları aylıklarından Kanuna göre sosyal güvenlik destek primi kesilir
2) Harp malulleri ile 3713 ve 2330 sayılı kanunlar gereği vazife malullüğü aylığı bağlanmış malullerden, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar ile çalışmaya devam edenlerin ve 3713 sayılı Kanuna göre aylık bağlanmış malûller ile aynı Kanun kapsamına giren olaylar sebebiyle vazife malûllüğü aylığı alan er ve erbaşların, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışmaları halinde de aylıkları kesilmez. Harp malullerinin aylıklarının kesilmesi halinde dahi harp malullüğü zamları kesilmez.
3) Aylıkları kesilmeksizin 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışanlar hakkında uzun vadeli sigorta kolları, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında çalışanlar hakkında ise, iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır. İş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulananların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmayı bir ay içinde istemeleri halinde, bu isteklerini Kuruma bildirdikleri tarihi takip eden ay başından itibaren, haklarında uzun vadeli sigorta kolları da uygulanır ve bu fıkra kapsamına girenlerden ayrıca genel sağlık sigortası primi alınmaz.
3201 sayılı Kanuna göre borçlanılan yurtdışı hizmetlerine istinaden yaşlılık aylığı bağlananlar sosyal güvenlik destek primine tabi çalışamazlar.
5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi veya sigortalı olanlar, vazife malullüğü, malullük, yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlar ve bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaya devam edenler hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından 5510 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.
Sosyal güvenlik destek primi ödenmiş veya bildirilmiş süreler 5510 sayılı Kanuna göre malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim ödeme gün sayısına ilave edilmez.

VIII- SİGORTALILARIN KURUMA BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN YERİNE GETİRİLMEMESİ

5510 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen sigortalı işe giriş bildirgesini, Kanunda belirtilen süre içinde ya da Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ile belirlenen şekle ve usule uygun vermeyenler veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler,
Söz konusu bildirgenin mahkeme kararından veya Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden ya da diğer kamu idarelerinin denetim elemanlarının kendi mevzuatları gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelerden veya bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden anlaşılması halinde bildirgeyi vermekle yükümlü olanlar,
İşyeri esas alınmak suretiyle bildirgenin verilmediğine ilişkin; mahkemenin karar tarihinden, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarının tespit tarihinden, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının denetim elemanlarının rapor tarihinden, bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulan kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi veya belgelerin Kuruma intikal tarihinden itibaren bir yıl içinde ikinci fıkrada sayılan durumlardan biriyle tekrar bildirge verilmediğinin anlaşılması halinde, bildirgeyi vermekle yükümlü olanlar,
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılan kişilerin sigortalılıklarının başlangıcından itibaren kendi mevzuatlarına göre kayıt veya tescili yapan ilgili kurum, kuruluş ve birlikler veya vergi dairelerince en geç on beş gün, tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar için ise bir ay içinde Kuruma bildirimi yapılmayanlar,
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların sigortalılıklarının sona erdiği tarihten on gün içinde sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile Kuruma bildirim yükümlülüklerini yerine getirmeyen kurum ve kuruluşlar ile tüzel kişiler,
Kurumca sağlanacak elektronik altyapıdan yararlanmak suretiyle, Kurumca belirlenecek işlemlerde, kamu idareleri ile bankalar, işlem yaptığı kişilerin sigortalılık bakımından tescilli olup olmadığını kontrol etmek ve sigortasız olduğunu tespit ettiği kişileri, Kuruma bildirmek yükümlülüğünü yerine getirmeyenler,
hakkında Kanunun 102 nci maddesinde belirtilen tutarlarda idari para cezası uygulanır.
Kuruma verilme süresinin son gününün 5604 sayılı Kanun gereğince mali tatile rastlaması halinde söz konusu kanuna ilişkin hükümler uygulanır.
İdari para cezalarının uygulanması ilgili yükümlülüklerin yerine getirmesini ortadan kaldırmaz.
Bu Tebliğ hükümleri 2008 yılı Ekim ayı başı itibariyle yürürlüğe girer.
Tebliğ olunur.

MALİYE 18 TAKSİTLENDİRMEYE İLİŞKİN DİLEKÇE ÖRNEĞİ

……………Vergi Dairesi Müdürlüğüne
...…..………….
Çok zor durumda olmam nedeniyle dairenize olan borçlarımı defaten ödeme imkanım bulunmamaktadır.

Bu nedenle, dairenize olan ve Seri:B Sıra No:4 Tahsilat Genel Tebliği kapsamına
giren tüm borçlarımın, anılan Tebliğde öngörülen süre ve şekilde tecil ve
taksitlendirilmesini arz ederim.


Tarih-İmza-Kaşe
Vergi Kimlik Numarası * :
T.C. Kimlik numarası :
Adı ve Soyadı/Unvanı :
Adres :
Telefon :
Araç Plaka No :
(Motorlu Taşıtlar Vergisi İçin)



* T.C. Vatandaşı olan gerçek kişilerde T.C. Kimlik numarası yazılacaktır. Mirasçı, kefil, şirket ortağı ve
kanuni temsilci gibi amme borçlusu sayılan kişilerin başvurusu halinde, anılan kişilerin de kimlik bilgilerine
asıl borçlu ile birlikte bu satırda yer verilecektir.

ŞİRKET ANA SÖZLEŞME ÖRNEKLERİ

ASANSÖR (Üretim-imalat olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
-Her çeşit asansör ve malzemelerinin montajı, komple imalatı, alım satımı, bakım onarım, revizyon ve yenileme çalışmaları ile arıza giderme hizmetlerini yapmak, yaptırmak, taahhüdü, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Yürüyen merdivenlerin ve bantlı konvektörlerin montaj, alım satım, imalat, revizyon, bakım ve onarım hizmetlerini yapmak, yaptırmak.
-Konusu ile ilgili elektrik, elektronik cihaz ile yedek parça malzemelerinin alım satım ticaretini, elektrik tesisat işleri bakım ve onarım hizmetlerini yapmak.
-Konusu ile ilgili elektrikli güvenlik sistemlerinin ticaret, montaj, bakım ve onarımını yapmak.

AYAKKABI (Üretim-imalat olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
-Her türlü bay, bayan, çocuk spor ayakkabıları, botlar, her türlü lastik, plastik, deri ayakkabı, terlik, çizme, çanta, bavul, kemer, cüzdan, tüm saraciye emtiasının giyim eşyalarının imalatı, toptan ve perakende alım satımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Konusu ile ilgili her türlü malzeme, hammadde, mamul ve malzemelerin alımını, satımını,ithalat ve ihracatını yapmak.
-Konusu ile ilgili olarak her türlü makine alım satımı, ithalat ve ihracatını yapmak
-Her nevi ayakkabı, terlik yapımında kullanılan poliüretan, PVC taban ve kalıplarının toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Her nevi ayakkabı tabanı, kösele ve ayakkabılarda kullanılan her çeşit astarlık ber, aksesuar, toka, bağ, bombe, tela vb. malzemeler ökçeler, ökçe kalıpları, vardelaların toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.


BAHARAT-KURUYEMİŞ (Üretim-imalat olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
-Her türlü baharat, bakliyat, şifalı bitkiler, çay, kuru kahve, çekirdek kahve, hazır kahve, süt tozu, şeker, krema, kahve sütü, Türk kahvesi, kuru yemiş ve baharat çeşitlerinin, çekirdek, ay çekirdeği, fındık, fıstık ve benzeri kuruyemiş çeşitleri ve çereziye, kahve ve diğer yan ürünlerinin, kakao ve benzeri maddeleri almak, satmak, ithalat ve ihracatını yapmak, bu maddeleri işlemek, kavurmak, öğütmek, paketlemek ve ambalajlamak, dağıtımını yapmak.
-Kahve, kakao ve benzeri maddelerden gıda maddeleri üretmek, toptan ve perakende yurt içinde ve yurt dışında satmak, ihraç etmek.

BİLGİSAYAR (Üretim-imalat olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
Bilgisayar alım satımı, ithalatını, ihracatını yapmak, bunların montaj, tamir, bakım ve onarımını yapmak.
-Bilgisayar yedek parçaları imalatı, alım satımını, ithalat, ihracatını yapmak, montajını yapmak.
-Her türlü bilgisayar sarf malzeme alım satımını yapmak, bilgisayar programı yazmak ve program lisansı almak.
-Her marka bilgisayar ve bilgisayar donanımının ithalatı, ihracatı ve dahili ticaretini, tüm bilgisayar ve yan donanımları birimleri mikrofilm faksim ile bunlar gibi tüm bilişim sistemleri ,endüstriyel büro otomasyon, tüm yazılım ve donanım faaliyetleri servis büro hizmetleri vermek. internet üzerinden her türlü bilgi, ses ve görüntü hizmeti vermek, internet sitesi hazırlamak, hazırlatmak ve internet servis sağlayıcılığı yapmak.
-Her marka bilgisayar ve alt mikro işlemcileri ile bilgi kaydedici, saklayıcı, yazıcı, çizici, iletici, gösterici, tahvil edici, yorumlayıcı cihaz aksesuar donanım ünite parça ve yedek parçaları üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak, montajı, servisi.
-Ticari amaçlı bilgi işlem merkezleri kurmak, bu merkezlerin yurtiçi ve yurtdışı data şebekeleri ile irtibatını sağlamak.
-Veri hazırlama, onarma, düzenleme işlemleri veya hizmetlerini yapmak, satmak, yada bunları kiraya vermek, internet üzerinde yayınlamak.
-Her türlü bilgisayar sistemleri, yazılım ve donanım destek ve danışmanlık hizmetlerini sağlamak.
-Bilgisayar programlarının ve bilgisayar kontrolü sistemlerin üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatı, montajı, bakımı için gerekli ham mamul yarı mamul sistemlerinin ünitelerin parçaların ve yedeklerinin ve bunlara uygun her türlü bilgisayarlar ile kontrol edilebilecek ve gelecekte uygulanabilecek teknolojide imal edilmiş mamul ve yarı mamul parça sistem ve üniteler olarak üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Bilgisayar sistemlerinin kurulması ve bunun için her türlü elektrik elektronik donanımın toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatı, montajını yapmak.
-Bilgisayar makineleri, donanımları, yazılımları ve sistemleri ile disk, disket, manyetik bant, yazıcı şeridi, kartuş vb. bilgisayar tüketim malzemeleri ve bilgi teknolojilerinin üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Kamu, özel ve tüzel kişilere bilgisayar yazılım ve donanım seçiminde fizibilite raporları hazırlamak, mühendislik, müşavirlik, destek ve servis hizmeti almak, vermek.







BOYA (Üretim-imalat olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
-Her türlü boya ve boya malzemelerinin, kimyevi maddeler, yapı kimyasalları, vernik ve incelticilerinin imalatını, toptan ve perakende ticaretini yapmak, ithalat ve ihracatını yapmak
-Halı, kilim, battaniye, yastık ve yolluk, her nevi tekstil ve tekstil ürünleri ile deri ürünleri, her nevi kumaş örme iplik elyaf ve her türlü iç ve dış giyim ile ilgili her türlü ham madde yarı mamul ve mamul maddelerin boyaların kimyasal yabancı maddelerin kimyasal müstahzarların alım ve satımı, yurt içinde ve yurt dışında üretilmesi, ithalat ve ihracatı.
-İmalat, ticaret ve hizmet sektörleri ile nihai tüketimde kullanılan her türlü toz ve yaş boya, tabii, sentetik ve madeni boyalar, astar boya, silikonlu ve silikonsuz mat boyalar, ahşap, metalik, plastik iç ve dış yüzey boyaları üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.

BÜRO TEMİZLİĞİ (Hizmet olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
-Kamu kurum ve kuruluşları, ev, iş hanı, iş merkezi, toplu konut, özel binalar, hastaneler, sosyal tesisler, okullar, turistik tesisler, otel ve motellerin iç ve dış bina bahçe, kazan daireleri temizlikleri ile her türlü şahıs ve hükmi şahıs işletmelerinin temizlik iş ve işlemlerinin yapılması veya yaptırılması.
-Bu binaların çevre temizleme, haşere, sürüngen ve kemirgen kontrolü ve ilaçlama, dezenfekte hizmetlerini yapmak ve yaptırmak, temizlik malzemesi ve ekipmanları ile personelin temin ve çalıştırılması

CAM (Üretim-imalat olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
-Her nevi cam ve cam ürünleri, her kalınlık ve ebatta düz cam, ısı cam, telli, buzlu, renkli cam, pencere-vitrin camları, oto camları ve her türlü aynanın üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Her türlü cam ve aynanın rodaj, bizote, kumlama, boyama, vitray ve cam süsleme işlerini yapmak.
-Camcılıkta kullanılan ham madde, yarı mamul, yardımcı madde, montaj ve yapıştırma maddelerinin toptan ve perakende alım satımı, ithalat ve ihracatını yapmak.

CANLI HAYVAN (Üretim-imalat olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
-Her türlü canlı hayvan toptan ve perakende almak, satmak, ithalatını ve ihracatını yapmak.
-Besicilik ve hayvan üretimi, yetiştiriciliği yapmak.
-Kedi, köpek, her türlü kuş, kaplumbağa, timsah, yılan, kertenkele, bukalemun gibi tüm evcil ve evcil olmayan hayvanları yetiştirmek, çoğaltmak,
-Her türlü evcil ve evcil olmayan hayvanlarla ilgili hayvan yemi, aksesuarları, kuş kafesi ve tüm ihtiyaçlarını, muhteva eden emtia ve mamulleri toptan ve perakende olarak alıp satmak, ithalatı ve ihracatını yapmak.
-Hayvanlarla ilgili pansiyon, çiftlik, hastane, barınma evleri açmak ve organizasyonunu yapmak.
-Her türlü akvaryum ve akvaryum malzemeleri, akvaryum balığı, balık yemi, akvaryum için gerekli olan hava motoru, akvaryum kumu, akvaryum için su ısıtıcısı, akvaryum süs ve aksesuarlarını toptan ve perakende olarak alım satımı, ithalat ve ihracatını yapmak.

ÇADIR – BRANDA (Üretim-imalat olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
-Her türlü çadır ve branda imalatını, dağıtımını, pazarlamasını ve montajını yapmak.
-Deniz şemsiyesi, tente imalatı, alım satımı, dağıtımı, pazarlamasını yapmak.
-Konusu ile ilgili malzemelerin alım satımı, ticareti, montajını yapmak, periyodik bakımlarını üstlenmek, malzeme alımı ve satımı yapmak, bu malzemelerin ithalatı ve ihracatını yapmak.

ÇİÇEKÇİLİK (Üretim-imalat olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
-Açıkta ve örtü altında her türlü çiçek seracılığı ile ilgili üretim, alım satımı, pazarlaması, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Her türlü iç ve dış mekan süs bitkileri, kesme ve saksı çiçekleri üretmek, alıp satmak, ithalat ve ihracatını yapmak, satımsal ve peyzaj projeleri ile sulama projeleri yapmak, peyzajla ilgili konularda danışmanlık ve bakım hizmetleri yürütmek.
-Konusu ile her türlü tohum, fide, fidan alıp satmak, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Konusu ile ilgili her türlü bitki çimlendirme, köklendirme ve yetiştirme ortamları yaratmak, alıp satmak, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Her türlü yapay ve doğal çiçek malzemelerinin toptan ve perakende ticareti, ithalatını, ihracatını yapmak.
-Çiçeklerle ilgili sera ve camekanlar için gerekli malzemelerin alımı, satımı, kurulması, kiralanması.

DAYANIKLI TÜKETİM
-Her türlü dayanıklı tüketim malları, buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, televizyon, video, teyp, radyo, mutfak robotları, saç kurutma makinası, müzik seti, fırın, şofben, elektrik süpürgesi, uydu anteni, tv sehpaları, elektrikli ve elektriksiz küçük ev aletleri, elektrikli ısıtıcılar, her türlü elektrik ve elektronik eşya, beyaz eşya, oto teyp, cd çalar, dvd, vcd ve benzeri ürünlerin ve sarf malzemelerinin alımını, satımını ve pazarlamasını, ithalatını, ihracatını, toptan ve perakende olarak yapmak, bakım, onarım ve servis hizmetlerini yapmak, yedek parçalarının ticaretini yapmak.
-Her türlü bisiklet, motosiklet ticareti yapmak, yedek parçalarının ticaretini yapmak.
-Şirket yurt içinde ve yurt dışında her türlü ısıtma,soğutma,havalandırma,sistem ve cihazlarının elektrikli ve elektronik aletlerin ,alım ve satımını,tamir ve bakımını,tesisat proje taahhüt işlerini,ithalat ve ihracatını yapar.Servis hizmetleri verir.






DEFİN CENAZE HİZMETLERİ (Hizmet olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
-Cenaze defin hizmetleri vermek.
-Cenaze defin hizmetleri ile ilgili bütün kapsamı ile, defin, mevlüt, yemek, tabldot, cenaze nakilleri, tüm bu işleri yurt içi ve yurt dışı düzeyinde yapmak ve yaygınlaştırmak.
-Defin ve cenaze hizmetleri ile ilgili her türlü hammadde, mamul ve malzemenin alımı ve satımını yapmak.
-Defin ve cenaze hizmetlerini dinsel ve yasal kapsamı ile organize etmek.

DERİ (Üretim-imalat olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
-Her türlü ham deri, suni deri, işlenmiş deri, yan ürünleri, vinleks ve benzeri gibi ürünlerin imalatı, alım satımı, ithalat ve ihracatını yapmak,
-Ham deriden, mamul deri, kösele ve süet üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Her nevi deri, güderi ve deriden mamul giyim eşyası; kürk, mont, kaban, ceket, yelek gibi ürünlerin üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Deriden mamul kalemlik, kitaplık gibi ürünlerin üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Her türlü deri, kemer, çanta, cüzdan, giyim ve kıyafet benzeri deri ürünleri imal etmek, imal ettirmek, alım satımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Her türlü deri ürünleri için düğme, toka, her türlü metal aksesuar alım satımı yapmak.

EMLAK (Hizmet olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)

-Her türlü gayrimenkul almak, satmak ve komisyonculuğunu yapmak.
-Yabancıların mal edinme yasalarından faydalanarak edinecekleri gayri menkuller üzerinde gerekli araştırmalar yapmak ve bunları satın almaları sonucunda gerekli ve kamu kurum ve kuruluşlarındaki işlemleri takip etmek.
-Her türlü arazi,arsa,daire,ev,dükkan,işyeri ve diğer emlak alımı, satımı ve kiralanmasına aracılık etmek.
-Emlak konusu ile ilgili hizmetlerde bulunmak ve sözleşmeler düzenlemek.
-Her nevi gayrimenkul malların şirket veya başkası namına alımı, satımı, pazarlamasını yapmak.
-Komisyon mukabilinde yurt içinde ve yurt dışında her nevi gayrimenkul alımı, satımı, pazarlamasını yapmak.

ENDÜSTRİYEL MAKİNE (Üretim-imalat olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
-Yurt içinde ve yurt dışında her türlü endüstriyel çamaşırhane makineleri ve çamaşır makineleri ürünleri aksesuarları, çamaşırhane makinelerinde ve çamaşır makinelerinde kullanılan her türlü ürünün imalatı, alımı, satımı, ithalatı, ihracatı, pazarlamasını ve ticaretini yapmak.
-Her türlü endüstriyel çamaşırhane makineleri ve çamaşır makineleri, yedek parçaları, aksesuarları ile ilgili servisler kurmak, işletmek.
-Her türlü sanayi ve iş makineleri,cihazları ile bunlara ait yedek parçaları, teçhizat ve ekipmanlarının üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Sanayide kullanılan alüminyum, ahşap, pvc işleme makineleri, kesici ve delici makinelerin üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Bilumum elektrikli ve elektronik makine üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak, tamir ve montajını yapmak.
-Her türlü tekstil makinelerinin imalatı, bu makinelerin tüm malzemelerinin ve aksamlarının üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.

ENERJİ ÜRETİM (Üretim-imalat olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)
Elektrik enerjisi üretim tesisi kurulması, işletmeye alınması, kiralanması, elektrik enerjisi üretimi, üretilen elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin müşterilere satışı ile iştigal eder. Şirket bu amacını gerçekleştirmek üzere elektrik piyasası mevzuatına uygun olarak aşağıdaki konularda faaliyette bulunacaktır:

1) Elektrik enerjisi üretmek amacıyla her türlü tesisi kurmak, işletmeye almak, devralmak, kiralamak, kiraya vermek,
2) Üretilen elektrik enerjisi ve/veya kapasiteyi toptan satış lisansı sahibi tüzel kişilere, perakende lisansı sahibi tüzel kişilere ve serbest tüketicilere ikili anlaşmalar yoluyla satmak,
3) Kontrol oluşturmaksızın kurulmuş veya kurulacak dağıtım şirketleri ile iştirak ilişkisine girmek,
4) Kurulmuş veya kurulacak elektrik enerjisi üretim şirketleri ile iştirak ilişkisine girmek.

Diğer taraftan Şirket, amaç ve konusu ile ilgili hususları gerçekleştirmek için Şirket faaliyetleri ile sınırlı olmak kaydıyla aşağıdaki hususlar ile de iştigal edebilir;

a) Faaliyet konuları ile ilgili olarak, acenteler, mümessillikler, şubeler açmak ve pazarlamacılık faaliyetinde bulunmak.
b) Faaliyet konuları ile ilgili olarak, yurtiçi ve yurtdışından makine ve ekipman kiralamak, satın almak ve satmak,
c) Faaliyet konuları ile ilgili olarak tesisleri kiralamak, satın almak, satmak ve işletmek,
d) Faaliyet konuları ile ilgili olarak her türlü menkul ve gayrimenkul mal ve araç edinmek, bunları işletmek, satın almak, satmak, ipotek almak ve vermek, gayrimenkula müteallik, tevhit, ifraz, terk, irtifak hakkı tesisi ve benzeri tüm işlemleri yapmak, Şirketlin leh ve aleyhine ayni haklar tesis etmek,
e) Kendi ihtiyacı için para temini amacıyla yerli veya yabancı şirket ve bankalardan uzun, orta ve kısa vadeli krediler almak, müşterek borçlu ve müteselsil kefil olmak veya yalnızca kefil olmak,
f) Faaliyet konuları ile ilgili olarak yerli ve/veya yabancı şirketler ile anlaşmalar yapıp, yurtiçi ve yurtdışında ihalelere girmek ve taahhütte bulunmak,
g) Kurucu olarak katıldığı ve iştirak ettiği mevcut veya kurulacak şirketlerin idare ve teknik organizasyonlarını sağlamak,
h) Faaliyet konusu ile ilgili yerli ve yabancı şahıs şirketleri, sermaye şirketleri, adi şirket ve gerçek kişilerle yabancı sermayeli şirketler, adi ortaklıklar ve iş ortaklıkları kurmak, kurulmuş ortaklıklara katılmak, bunların hisse senetlerini ve tahvillerini aracılık etmemek kaydıyla almak ve satmak,
i) Faaliyet konularına giren sınai ve ticari yatırımlarda bulunmak,
j) Amacı ile ilgili olarak marka, ihtira beratı, (know-how) ve diğer sınai mülkiyet haklarını iktisap etmek, devir ve ferağ etmek ve bunlar üzerinde lisans anlaşmaları yapmak.

FOTOĞRAFÇILIK (Hizmet olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)

-Fotoğrafçılık işleri yapmak. Fotoğrafçılık stüdyoları kurmak, bu iş ile ilgili film, fotoğraf makinası ve diğer tüm malzeme ticaretini yapmak.
-Fotoğrafçılık işlerini, kamera ve diğer dijital sistemlerle kayıt ederek video, vcd ve tüm bilgisayar tekniklerini kullanıp ürünler haline getirerek ve klasik fotoğrafçılık teknikleriyle tab yapmak, yaptırmak, satmak.
FUARCILIK (Hizmet olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor. Ayrıca sadece bu sektörle iştigal edebilir.)
-Yurt içinde ve yurt dışında her türlü fuar düzenlemek ve bu faaliyetin tanıtımı amacıyla yayıncılık reklamcılık ve organizasyon işleri yapmak. Fuar konusuyla ilgili olmak kaydıyla kongre, seminer, sempozyum ve benzeri faaliyetlerde bulunmak.
-Şirket amacını gerçekleştirmek için her türlü gayrimenkul alabilir satabilir, kiralar, kiraya verir, bunlar üzerinde ayni ve şahsi her türlü hakları tesis edebilir,ipotek alabilir, ipotek verebilir ve ipotekleri fek edebilir. Şirket gayrimenkulları üzerinde irtifak, intifa, sükna, gayrimenkul mükellefiyeti, kat irtifakı, kat mülkiyeti tesis edilebilir.Her türlü gayri menkullerle ilgili olarak tapu daireleri nezdinde cins tashihi, ifraz, tevhid, taksim, parselasyon ile ilgili her nevi muamele ve tasarrufları gerçekleştirebilir. Şirketin amacı ile ilgili olarak marka ihtira beratı, ustalık (know-how) ve diğer sınai mülkiyet hakları iktisap etmek devir ve ferağ etmek bunlar üzerinde lisans anlaşmaları yapmak. Şirket faaliyet konularına giren işleri yapan hakiki ve hükmi şahıslarla ortak girişimlerde bulunabilir, mevcut ticari işletmelere iştirak edebilir ve onların hisselerini ve tahvillerini ve diğer menkul kıymetleri aracılık yapmamak kaydıyla alabilir satabilir.

GIDA (Üretim-imalat olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)

-Her türlü gıda maddelerinin üretimi, toptan ve perakende alımı, satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-İnsanların beslenmesinde önemli bir etkinliği olan ve gıda sektörüne konu teşkil eden her nevi sıcak, soğuk, dondurulmuş, kurutulmuş, ve konsantresi yapılmış besin maddelerinin pazarlanması konusunda toptan ve perakende satış yapmak amacı ile gerekli olan satış mağazalarını açmak ve işletmek.
-Her türlü bebek mamalarının üretimi, toptan ve perakende alım satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Her türlü dana, sığır, koyun, kuzu, keçi eti toptan ve perakende alımı, satımı, ithalatı ve ihracatını yapmak. Her türlü kümes hayvanları etlerinin toptan ve perakende alım ve satımını yapmak.
-Un, şeker ve sütten mamul her türlü gıdaların yaş meyve ve sebzelerin, tahıl ürünlerinin hububat ve bakliyatların, kakaoların, un haline getirilmiş, konsantre edilmiş, konserve ve salamura halde bulunan her türlü gıda maddesinin, her türlü yağların toptan ve perakende ticareti, ithalatı ve ihracatını yapmak.
-Sucuk, salam, sosis, pastırma, kavurma, soslar, ketçaplar, salçalar, mayonez sosu, salata sosları ve salata barlarının ithalatı, ihracatı, toptan ve perakende ticaretini yapmak.
-Kültür ve doğal mantarlardan oluşan gıda maddelerinin ve bu mamullerden oluşan konserve turşu ve dondurulmuş gıda maddelerinin toptan ve perakende ticareti, ithalatı ve ihracatını yapmak.
-Her türlü ham ve orijinal hayvan bağırsağı ve suni bağırsak ürünlerinin yurt içi ve yurt dışından alınması, satılması, pazarlaması ithalatı ve ihracatını yapmak.
-Yaş sebze ve meyvelerin yenilir köklerinin, yumrularının, çiçeklerinin ve bunların mahsullerinin, bakliyat, soğan, sarımsak, susam, soya, badem, çam fıstığı ürünlerinin, zeytin, fındık, kuru üzüm, çay ve hububat gibi gıda ürünlerinin alım satımı, ithalat, ihracatı, toptan ve perakende ticareti, pazarlamasını yapmak ve yaptırmak.
-Zeytin alım satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Her türlü zeytinyağı, ayçiçek, mısırözü, fındık yağlarının üretimi, toptan ve perakende alımı satımı, dağıtımı, ithalat ve ihracatını yapmak.
-Taze ve kuru tüm yiyecekler, meyvalar, marmelatlar, reçel, şekerli ve şekersiz yiyecekler, içecekler ve tüm gıda maddeleri almak, satmak, pazarlamak, ithalat ve ihracatını yapmak.

GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ (Hizmet olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor. Ayrıca sadece bu sektörle iştigal edebilir.)
-4458 sayılı Gümrük kanunu ve gümrük yönetmeliğinde belirtilen yasal haklar çerçevesinde gümrük müşavirliğince hakiki ve hükmi şahıslar adına dolaylı temsil sıfatıyla Türkiye gümrük bölgesi içinde eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin her türlü gümrük işlemini takip edip sonuçlandırmak.
-Konusu ile ilgili her türlü müşavirlik hizmeti vermek.
-Şirket amacını gerçekleştirmek için her türlü gayrimenkul alabilir, satabilir, kiralar, kiraya verir bunlar üzerinde ayni ve şahsi her türlü hakları tesis edebilir, ipotek alabilir, ipotek verebilir ve ipotekleri fek edebilir. Şirket gayri menkulleri üzerinde irtifak, intifa, sükna, gayrimenkul mükellefiyeti, kat irtifakı, kat mülkiyeti tesis edebilir. Her türlü gayri menkullerle ilgili olarak tapu daireleri nezdinde cins tashihi, ifraz, tevhid, taksim, parselasyon ile ilgili her nevi muamele ve tasarrufları gerçekleştirebilir.




GÜZELLİK MERKEZİ (Hizmet olduğu için unvanda geçmesi gerekiyor.)


MESLEKİ KONULAR(ÖNEMLİ) MALİ KONULARDA NELERİ BİLMELİ
1- İlk defa İşe başlayacak mükellefler 10 gün içinde, işi bırakan mükellef de işi bıraktığı tarihten itibaren 30 gün içinde vergi dairesine yazılı bildirimde bulunmak zorundadır. 2- Perakende fiş kesme sınırını aşan her türlü mal ve hizmet teslimi için, bedeli tahsil olsun veya olmasın yedi gün içinde "fatura" kesilmesi zorunludur. Bunun altındaki alışverişler ve hizmetler için "yazar kasa fişi" düzenlenmeli, ancak, müşteri isterse, tutarı ne olursa olsun fatura kesilmesi gerekmektedir. 3- Fatura tanzim edilirken içeriği tam olarak doldurulmalı, alıcının adı,soyadı/ünvanı,adresi açık olarak yazılmalı, satılan mal veya hizmetin cinsi ve miktarı belirtilmeli ve mutlaka mürekkepli kalem veya daktilo ile doldurulmalıdır. 4- İşyerinden nihai tüketiciye yapılan belgeli satışlar haricindeki tüm emtia nakli için sevk irsaliyesi düzenlenmek zorundadır. Sevk irsaliyesinin üzerine fiili sevk tarihi (irsaliyeli fatura kullanılıyorsa sevk saati , sevk ve düzenleme tarihinin) bulunması zorunludur. Sevk tarihinden sonraki 7 gün içinde sevk edilen malın faturası ay atlamadan düzenlenmelidir 5- Mal işyerinizde teslim edilmiş ise faturanın altına "İş bu fatura muhteviyatı iş yerinde teslim edilmiştir." şerhi konulmalıdır. 6- İptal olan faturaların iptal nedenleri fatura üzerine yazılmalı ve aslı sureti ile birlikte saklanmalıdır. Yazılan iptal nedeni kanuna aykırı olmamalıdır 7- Yazar Kasa fişinizin ve düzenlediğiniz faturaların okunaklı olmaması, yazarkasa tarih ve saat ayarlarının doğru olmaması usulsüzlük cezasını gerektirir 8- Teslimin yapıldığını ispatlamak için satış faturası veya sevk irsaliyesinde alıcıya "Tam ve Noksansız Teslim Aldım" şeklinde not yazdırıp imzalatınız. Müşterinizin bizzat kendisi veya yetkilisi imzalaması gerekmektedir. Alacağınızla ilgili ihtilaf halinde özellikle aranılmaktadır. 9- Kredi Kartı ile yapılan satışların Ödeme kaydedici Cihaz ile yapılması halinde kredi departmanı muhakkak kullanılmalıdır. Aksi takdirde belge düzenlenmeme cezasıyla karşılaşırsınız. 10- Sahte belge (Naylon Fatura) kullanmak 18 aydan 3 yıla kadar ağır hapis cezası, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanmak ise 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası uygulanır. KDV indirimi reddedilir, 3 kat vergi ziya cezası uygulanır ve uzlaşma kapsamı dışında bırakılır. 11- Sahte belge iddiası ile karşılaşmamak için fatura ödemelerinizi banka havalesi veya çek ile ödeme yolunu tercih etmelisiniz. 12- Ödenmeyen SSK primleri ancak ödendiği dönemde gider yazılabilir. Gelir vergisi mükellefi iseniz ödemiş olduğunuz Bağkur primlerinizi ticari kazancınızdan indirebilirsiniz. 13- Defter ve Belgelerinizi mevcut takvim yılını takip eden yılın; a) Vergi Usul Kanununa göre 5. yılın, b) Sosyal Sigortalar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununa göre 10. yılın, son gününe kadar saklanması zorunludur. 14- Defter ve belgelerin kaybolması, yanması, çalınması vb hallerde 15 gün içinde zayi belgesi almak için mahkemeye müracaat etmeniz gerekmektedir. Aksi halde defter ve belgeleri gizlemiş olduğunuz iddiası ile karşı karşıya kalabilirsiniz. 15- Alış veya satış faturalarınızın tutarı sekiz milyarı aşması halinde taksit taksit bile olsa ödeme ve tahsilatların bankadan yapılması zorunludur.
İŞ HUKUKUNDA NELERİ BİLMELİ
1- SSK il müdürlüğüne işyerini işe başlamadan ve işçi çalıştırmaya başlamadan önce bildirmediğiniz takdirde idari para cezası ödemek zorunda kalırsınız. 2- İşletmeye işçi alınacağı hallerde çalışmaya başlamadan en az bir gün önce Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi SSK il müdürlüğüne verilmelidir. Her işçi için iş sözleşmesi yapılmalıdır. Her işçi için sağlık raporu alınması gerekmektedir. 3- İnşaat veya diğer gerekli iş türlerinde işçinin Sağlık Raporu olmadan işyerinde işçi çalıştırılamaz. 15 yaşından küçük işçi çalıştırılamaz. Stajyer ise hafif işlerde çalıştırılmak koşulu ile öğrenimleri için stajını tamamlayabilir.Ayrıca 14 yaşına girmiş olmalıdırlar. 4- Çıraklık Eğitim Merkezi öğrencilerinin sözleşmeleri ücretlerinin gider yazılabilmesi için aynı gün muhasebeye verilmelidir. En az asgari ücretin %30 kadar ücret ödenecektir. 5- İş kanununa göre işçiyi deneme süresi iki aydır. Bu deneme süresinde de sigortalı olmak zorundadır. 6- İşçi işyerinde iş kazası geçirmesi halinde , ilgili kuruma takip eden 2 iş günü içinde bilgi verilebilmesi için, aynı gün meslek mensubuna bilgi veriniz. 7- Yıllık ücretli izinlerini kullanan işçilere ücretli izin defteri imzalatılır. Kullanmayanlara ise işten ayrılmaları halinde hizmet süresine göre izin ücretleri ödenir. 8- İşçi işyerinden İşveren tarafından çıkartılmak istenirse hizmet süresine göre önceden işçiye bildirilecektir. Aksi halde ihbar tazminatı ödemek zorunda kalırsınız. 9- İşçinin Kıdem tazminatı alabilmesi için en az bir yıl sigortalı çalışmalıdır.Her geçen tam yıl için işçiye son aldığı ücretten 30 gün karşılığı tazminat ödenir. 10- İşçi, kendi isteğiyle işten ayrılmak isterse her hangi bir tazminat talep edemez. Hatta işvereni zor bir durumda bırakıyorsa işçi hakkında yasal işlem yapılır.İşçinin elinden kendi isteğiyle ayrıldığına dair bir yazı alınmalıdır. Yada noterden işçinin ikametgah adresine ihtarname çekilmelidir. 11- İşçi işveren tarafından sebepsiz çıkartılıyorsa altı aydan evvel aynı vasıfta işçi alınamaz. Ancak çıkartılan işçiye bilgi verilmek suretiyle yeni işçi alınabilir. 12- İşçilere zorla ücretsiz izin verilemez. İşçinin muvafakatına tabidir. 13- Mesai günlük 7,5 , haftalık ise 45 saattir.Fazla mesai ise günde en fazla 3 saat yılda 90 saattir. Ödenecek ücret ise saat başına düşen normal çalışma ücretinin yüzde elli yükseltilmesiyle tespit edilir. 14- 18 yaşını doldurmamış erkek veya her yaştaki kadın işçiler ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılamaz.Gece postalarına kalamazlar.(Kurum İznine tabidir.) 15- İşçilerden işi bırakan veya çalışmış olduğu ay içinde 30 günden az çalışmış olan var ise eksik çalışma nedeni bildirilmek zorundadır. 30 günden az çalışan işçiler için Puantaj Cetveli tutmanız sizin yararınıza olacaktır.
İŞYERİ İLE İLGİLİ NELERİ BİLMELİ
Bağ-Kur Kanununa göre : a) Vergi kaydı olan gerçek usül veya basit usül mükellefleri ile işe başladığı tarih ile işi bıraktığı tarihler arasında. b) Vergiden muaf esnafın esnaf siciline veya odasına kayıt olduğu tarih ile kaydını sildirdiği tarihler arasında c) Kollektif şirketlerin ortakları, adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları, limited şirketlerin ortakları, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları, anonim şirketlerin kurucu ortakları ile yönetim kurulu üyesi olan ortakları, ortaklığa girdiği tarih ile ortaklıktan ayrıldığı tarihler arasında zorunlu olarak Bağ-Kur"ludurlar. Bağ-Kur zorunluluğun başladığı ve bittiği tarihten itibaren 3 ay içinde kuruma bildirilmesi gerekmektedir. Bildirim yapılmaması halinde kurumca resen yapılır. Bağ-Kur Kanuna göre ilk defa veya yeniden sigortalı olanların sağlık yardımından yararlanmaları, en az sekiz ay eksiksiz prim ödemiş olmaları ve prim borcu bulunmaması şartına bağlıdır. MUHASEBE İLE İLGİLİ NELERİ BİLMELİ
Muhasebenin sağlıklı yürütülebilmesi düzenli evrak akışına bağlıdır. İşletmenizle ilgili gelir ve gider belgelerinin yanında banka ekstrelerinin, kredili satış belgelerinin, çek senet bilgilerinin, cari hesap mutabakatlarının, ödeme tahsilat makbuzlarının düzenli aralıklarla muhasebeye teslim etmeniz gerekmektedir. İşletmenize gelen her türlü tebligatların gereğinin yapılabilmesi için 3 gün içinde meslek mensubuna ulaştırmanızda büyük yarar vardır. Meslek mensubu ile mutlaka sözleşme tanzim ediniz. Sözleşme tanzimi ile ücreti, mesleki hak ve ödevleri belirlemiş olursunuz. Ücret Yönetmeliğine göre meslek mensupları ücretsiz iş yapamazlar. Ücretinin sözleşmede belirtilen tarihlerde ödenmemesi halinde işi durdurabilir. Bu durumda sorumluluk işletme sahiplerine aittir. Her türlü ödemenizi kendiniz yapınız. Yapmış olduğunuz ödeme belgelerini de muhasebeye ulaştırmanız gerekmektedir. Meslek mensuplarının emanet para almaları veya ödemeleri yasaklanmıştır. Aksi halde meslek mensubu disiplin cezası alır. İşyeri adresiniz veya faaliyet konularınız değiştiği takdirde gerekli müracaatların yapılabilmesi için meslek mensubuna en kısa zamanda bilgi veriniz. İşletmenizin son durumu, işletmenizde kullanmanız gereken zorunlu belgeler hakkında bilgi almak veya işletmenizi ilgilendiren mevzuat değişikliklerinden haberdar olmak için en az ayda bir meslek mensubunu ziyaret etmeye özen gösteriniz. Her takvim yılı sonunda işletme stoklarının envanterinin hazırlanarak en geç 10 Ocak gününe kadar muhasebeye ibraz etmeniz gerekmektedir. Ruhsatlı meslek mensuplarımız sürekli eğitime tabi tutulmakta, konferans ve seminerlerle bilgilerini güncellemeleri sağlanmaktadır. En önemli özellikleri güvenilir ve bağımsız olmalarıdır. Bu nedenle meslek mensuplarının işinizle ilgili yaptıkları uyarıları veya önerilerini yerine getirmelisiniz. İŞYERİNE ASILMASI ZORUNLU LEVHALAR
1- Vergi Levhası 2- Yazar Kasa Levhası 3- KDV Dahil Levhası 4- Aylık SSK Bildirgesi 5- Sosyal Güvenlik Destek Primi Bordrosu 6- Mesai Saatlerini Gösterir Yazı 7- İşçi Çizelgesi 8- Asgari Ücret Yazısı 9- İşyeri Açma İzin Belgesi (Belediye) 10- Küşat (Belediye) 11- Hafta Sonu Ve Tatil Günleri Çalışma İzin Belgesi (Belediye) 12- İlan ve Reklam Vergisi Levhası 13- Meslek Odası Kayıt Levhası İşletmenin birden fazla işyeri bulunması halinde her bir işyerine yukarıdaki belgelerin asılması gerekmektedir. İşletmenin bir işyerinde birden fazla kat veya bölüm bulunması halinde girişinde asılları her kat veya bölümünde vergi levhası ve KDV dahildir levhasının bir suretinin asılı olması zorunludur. YABANCI YATIRIMCILAR İÇİN ÖNEMLİ BİLGİLER
Yabancı yatırımcılar, doğrudan Türkiye’de yatırım yapma serbestine sahiptirler. Dolayısıyla Türkiye‘de yabancı yatırımcılar yerli yatırımcılarla eşit muameleye tabidirler.Türkiye’de kurmuş oldukları şirketler Türk şirketi sayıldığından ,Türk şirketlerinin sahip olduğu hak ve yetkilere sahiptirler.05/06/2003 tarihinde kabul edilen 4875 sayılı yasa ile yabancı yatırımcılara büyük ölçüde kolaylıklar getirilmiştir.(Bu çalışma 25/08/2004 tarihi itibariyle yapılmıştır.Bu tarihten sonra mevzuatta değişiklikler olabilir.Mevzuatta değişiklik olması durumunda serbest Avukata veya Mali Müşavire danışılmasında fayda vardır.)
Yabancı Yatırımcı Türkiye’de ,Yatırımın büyüklüğüne göre şirket kurabilir veya kendi adına
Şahıs olarak Türkiye’de Yatırım faaliyetinde bulunabilirler. 1-Yabancı Yatırımcının Türkiye’de Şirket Kurması;
Yabancı Yatırımcı Türkiye’de yatırım yapmak için ,şirket kurma işlemlerine Hazine Müsteşarlığından izin almadan hemen başlayabilir.Türk şirketlerinin kuruluş işlemlerinde uygulanan prosedürler aynen yabancı yatırımcı içinde geçerlidir.Aynı zamanda yabancı yatırımcının Türkiye de kurmuş oldukları şirketler Türk şirketi sayıldığından ,bu şirketlerde Türk şirketlerinin sahip olduğu hak ve yetkilere sahiptirler.
Şirket Kuruluşu İçin Gereken Evraklar;
a-Türkçe tercümeli noter onaylı pasaport (4 adet )
b-Ortakların ve müdürün fotoğrafı (2 adet)
c-Noter onaylı ana sözleşme
d-Ortakların ve müdürün imza beyannamesi (3 adet )
e-Yetkili tarafından imzalanmış şirket bildirim formu (4 adet )
f-Dilekçe
(6762 Sayılı T.T.K Kanunu 45,271,272,277,279,504-511 Maddeler ve 2003/3 Nolu Tebliğ)

Yukarıda sayılan evrakların tamamlanmasıyla şirket kuruluş işlemlerine başlanır . Limited Şirket olacaksa en az 2 ortak ve 5.000.000.000 TL sermaye ile kurulması gerekiyor, Anonim Şirket olacaksa en az 5 ortak ve 50.000.000.000 TL sermaye ile kurulması gerekmektedir. Gereken evrakların tamamlanmasından sonra en geç 5 iş günü içindede şirket kuruluş işlemleri ve vergi dairesine de kaydı yapılmış olur. Şirketin kuruluş aşamasında Yabancı yatırımcı Türkiye’ye para transferini banka ve özel finans kurumlarınca kolayca yapabilir. Kurulmuş olan şirketle ilgili bilgiler (sermaye yapısı ve ortaklar hakkındaki bilgiler) her sene mayıs ayında Hazine müsteşarlığına form doldurularak verilir.Hazine müsteşarlığı da bu bilgileri istatiski veri olarak saklar.Kurulmuş olan yabancı sermayeli şirkette eğer yabancı uyruklu personel çalıştırılacaksa ,Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından izin alınarak
yabancı uyruklu personel çalıştırılabilir.2-Yabancı Yatırımcının Şahıs Olarak Yatırımda bulunması
Yabancı yatırımcı Türkiye’de şahıs olarak yatırım faaliyetinde bulunabilir.Yalnız Şirketlerden farklı olarak ,yatırımcının Bağımsız Çalışma izni ve ikamet tezkeresi alması gerekmektedir.Bağımsız Çalışma iznini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı vermektedir.
İkamet tezkeresi de bulunduğu ilin Emniyet Müdürlüğünden alınmaktadır.
Şahıs Yatırımcının Yapması Gerekenler;
a-Bulunduğu ülkedeki Türk Konsolosluğuna başvuruda bulunacaktır.Türk Konsolosluğu başvuruyu Türkiye’de Çalışma ve sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirir.Bu aşamadan sonra
Çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı evrakların tamamlanması ile birlikte bağımsız çalışma izin belgesini verir.Bunun yanında alınmış olan ikamet tezkeresi de en az 6 aylık olması gerekmektedir.
Bağımsız Çalışma İzin Belgesi İçin Gerekli Olan Evraklar;
a-Yabancının geldiği ülkeden alacağı vergi sicil belgesi
b-Yabancının icra etmeyi arzuladığı faaliyete yönelik bilimsel ,teknik veya mesleki eğitimi olduğunu ispatlayan belgeler
c-Türkçe Tercümeli noter onaylı pasaport
d-Fotoğraf
e-Diploma denklik belgesi
f-Emniyet makamlarında alınmış ikamet tezkeresi

Bağımsız Çalışma belgesi ve ikamet Tezkerelerinin alınmasından sonra yatırımcı ticari faaliyetine başlayabilir.Bunun yanında Türk vatandaşı ile evli bir kişinin yatırım için

başvuruda bulunması durumunda istisnai çalışma izin belgesi alması gerekmektedir.
Bunun için gerekli olan evraklar şunlardır.
a-Türk vatandaşı bir kişi ile evli olan yabancılar için,vukuatlı nüfus kayıt örneği
b-Türk vatandaşı bir kişi ile evli olan yabancılar için noter onaylı evlenme cüzdan sureti

yukarıdaki belgeleri tamamlayan yatırımcıya istisnai çalışma izni verilir ve ticari faaliyetine başlar. (4817 Sayılı Kanun 5,6,7,8. Maddeler) 3-Taşınmaz Mal Edinmeleri;
Yabancı Yatırımcıların Türkiye’deki kurdukları veya iştirak ettikleri tüzel kişiliğe sahip şirketlerin taşınmaz mülkiyeti edinmeleri serbesttir.Şahıs yatırımcılarda taşınmaz mülkiyeti edinebilirler.Tapu işlemleri sırasında ödenmesi gereken harç ve vergiler açısından yabancı uyruklu kişiler ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları arasında farklılık yoktur.Tek fark olarak satın alınmak istenen gayrimenkul malların Askeri yasak Bölge ve Güvenlik Bölgeleri dışında kalıp kalmadığının tespit edilebilmesini teminen yetkili Askeri makamlardan yazı ile sorulması ve bilgi alınmasıdır.Bazı ülke vatandaşlarına sadece bina satışı yapılabilmekte, arsa arazi satışı yapılamamaktadır .Örneğin Ruslar’a sadece bina satışı yapılabilmektedir. Şahıslarda aranan evraklar,noter onaylı Türkçe tercümeli pasaport ve 3 adet fotoğrafdır.Şirket
olarak gayrimenkul alımında ise ;Ticaret odasından alınacak yetki belgesi yeterli olacaktır.(2644 Sayılı Tapu Kanunu 26.Mad. ve 4875 Sayılı Kanun 3.Mad./ d Bendi ) 4-Para Transferleri ;
Yabancı Yatırımcılar Türkiye’deki faaliyet ve işlemlerinden dolayı doğan net kar ,kar payı
Tazminat bedelleri ,satış,tasfiye yönetim ve benzeri anlaşmalar karşılığında ödenecek meblağlar ile dış kredi ana para ve faiz ödemeleri,bankalar veya özel finans kurumları aracılığla yurt dışına serbestçe transfer edilebilir.(4875 Sayılı Kanunun 3.Mad./c Bendi)

5-İrtibat bürosu açmak ;
Hazine müsteşarlığı yabancı ülke kanunlarına göre kurulmuş şirketlere Türkiye’de ticari faaliyette bulunmamak kaydıyla irtibat bürosu açma izni vermeye ve bu izinlerin süresini uzatmaya yetkilidir.Kuruluş ve süre uzatımına ilişkin müracatlar başvuru tarihinden itibaren
5 iş günü içinde sonuçlandırılır.İrtibat bürolarına azami 3 yıl süre ile faaliyet izni verilir.Daha
sonra süre uzatımı için başvuru yapılırsa ,süre uzatımı müsadesi verilir.
Müracatta Aranacak Belgeler;
a-Ana Şirkete ait ve ilgili Türk Konsolosluğunca veya Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan tasdik edilmiş faaliyet belgesi aslı
b-Ana şirket hakkında hazırlanmış faaliyet raporu veya bilanço ve gelir tablosu
c-İrtibat bürosunun faaliyetlerini yürütmekle görevli olarak atanacak kişiye verilecek yetki belgesi aslı
d-İrtibat bürosunun kuruluş işlemlerinin başka bir kimse aracılığı ile yürütülmesi durumunda
vekaletname aslı belgeleri gerekmektedir. (4875 Sayılı Kanunun 3.Mad./h Bendi)

05/06/2003 Tarihinde kabul edilen 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ile
getirilen en belirgin özellik,yatırımların gerçekleşmesinde izin ve onay sisteminin, bilgilendirme sistemine dönüştürülmesidir.Dolayısıyla Türkiye‘de kurulmuş olan Yabancı sermaye şirketleri her sene mayıs ayında maktu formlarla Hazine müsteşarlığına bilgi verilir.
Sermaye arttırımlarında ,hisse devirlerinde işlemin gerçekleşme tarihinden itibaren 1 ay içinde Hazine müsteşarlığına bilgi verilir.
6-İstanbul Menkul Kıymet Borsalarında Hisse almak
Yabancı yatırımcılar İ.M.K.B hisse senedi alıp satabilirler.Aynı zamanda İ.M.K.B de işlem gören bir şirkete de ortak olabilirler,iştirak edebilirler.Yabancıların bireysel ve kurumsal olarak hisse senedi alım ve satımında hiçbir sınırlama ve kote yoktur.Türkiye’de yabancı yatırımcıların kurmuş oldukları şirketler Türk şirketi sayıldığından ,Türk şirketlerin sahip olduğu hak ve yetkilere sahiptirler.(32 Sayılı Hazine Müsteşarlığı kararı)
7-Kamulaştırma ve Devletleştirme
Yabancı yatırımlar,yürürlükteki mevzuat gereğince kamu yararı gerekmedikçe ve karşılıkları
ödenmedikçe kamulaştırılamaz veya devletleştirilemez. (4875 Sayılı Kanunun 3.Mad./ b Bendi)
8-Vergilendirme
Yabancı yatırımcıların kurmuş oldukları şirketler Türk şirketi sayıldığından ,Türk şirketlerine uygulanan vergileme sisteminin aynısı yabancı yatırımcılar içinde uygulanmaktadır.Kurumlar vergisi oranı %33 dür.Şirketlerde bir takvim yılı içinde elde edilen kazançlar,Kurumlar Vergisine tabidir.Mal ve hizmet tesliminde Katma Değer
Vergisi genel oranı %18 dir.Bazı malların tesliminde ise K.D.V oranı %1 ve %8 olmaktadır.
9-Yabancıların 2. El Araç Almaları
Yabancı gerçek ve tüzel kişilere yapılan 2. el araç satış ve devirleri noterlerce yapılır. Bu satışlar Harç ve Damga vergisinden istisnadır.İsterlerse gümrüksüz olarak Yurt dışına aracı çıkarabilirler.Noterde devri yapılan araç aynı gün trafik tescil müdürlüğüne bildirilir. Araçlarda zorunlu mali sorumluluk sigortası yapılması zorunludur.Zorunlu mali sigorta

poliçesi ile tescili yapılarak ,trafik ve tescil belgeleri ile tescil plakası verilir.Yurt dışına aracı çıkarmak istediğinde ,ilgili trafik birimlerine yapılan talep üzerine vergi ilişiğinin kesildiğine dair ilişik kesme belgesi trafik ve tescil belgeleri ile tescil plakası alınarak taşıtın trafik tescil kaydı silinir.Taşıtların ilgili trafik tescil müdürlüğünce düzenlenen kaydının kapatıldığına ait aracın teknik bilgilerini de içeren belgenin gümrük idaresine verilmesi üzerine ,aracın yurt dışına çıkarılmasına izin verilir. (5086 Sayılı Kanun)
10-Uyuşmazlıkların Çözümü;
Uyuşmazlıkların çözümünde 4875 sayılı yasa ile yabancı yatırımcılara getirilen en önemli
Kolaylık ve özelliklerinden biriside ,yabancı yatırımcıların milli veya milletlerarası tahkim yada diğer uyuşmazlık çözüm yollarına başvurabilmesidir.(4875 sayılı Kanunun 3.Mad./ e Bendi) KİRAYA VERİLEN YAZLIKLARDAN VERGİ ALINACAK Tatil yörelerindeki dairelerini günlük, aylık ve sezonluk gibi kısa sürelerle kiralayanlar artık pansiyoncular gibi ticari gelir vergisi ödeyecek.

--------------------------------------------------------------------------------
Turizmdebusabah.com 28.7.2005 10:35
--------------------------------------------------------------------------------

Bir tatil yöresinde size ait olan daireleri turistlere kiralıyor ve ek gelir elde ediyorsanız, kapınızı çalabilecek vergi memurlarına hazırlıklı olun. Çünkü Danıştay, bu tür dairelerden elde edilen gelirin ticari kazanç olarak değerlendirilmesi gerektiğine karar verdi. Böylece yazlık dairelerini günlük, aylık ve sezonluk gibi kısa sürelerle tatilcilere kiralayan kişilerin pansiyon işletmecileri gibi vergilendirilmeleri söz konusu olacak. Manisa"da bir ev sahibi kendine ait olan dairelerin bir kısmını günlük, beş günlük ve on günlük gibi kısa sürelerle yöreye gelen tatilcilere kiralamaya karar verdi. Ancak bir süre sonra teftişe gelen vergi memurları, aslında pansiyon işletmeciliği yaparak ticari gelir elde ettiği ve bunu idareye bildirip vergi levhası almadığı gerekçesiyle ev sahibine ceza kesti. Pansiyon işletmediğini savunarak verilen cezaya razı olmayan ev sahibi dava açtı. Yargılamanın ilk aşaması Manisa Vergi Mahkemesi"nde görüldü. Mahkeme, ev sahibinin tatilcilerle kira sözleşmesi yaptığını, yanında işçi çalıştırmadığını ve konaklama dışında başka bir hizmet vermediğini tespit etti. Ev sahibinin bu dairelerden kira geliri dışında bir gelir elde etmediğini de göz önünde bulunduran mahkeme, verilen cezanın yasaya uygun olmadığına karar vererek ev sahibini haklı buldu. Ancak, ev sahibinin 1996"dan bu yana düzenli bir şekilde pansiyon işlettiği ve ticari kazanç elde ettiği iddiasında direnen Vergi Dairesi Müdürlüğü, Vergi Mahkemesi"nin kararının kaldırılması için Danıştay"a başvurdu.
PANSİYON İŞLETMEK Temyiz başvurusunu Danıştay 3"- ncü Dairesi görüştü. Daire, Vergi Mahkemesi"nin kararını bozdu. Daire kararının gerekçesini şöyle açıkladı: "Davacının 1996 tarihinden bu yana turistik bir bölgede mülkiyeti kendisine ait daireleri, günlük, aylık ve sezonluk kiraya verdiği, dairelerin mobilyalı olduğu anlaşılmaktadır. Daireler pansiyon işletmeciliğine uygun olarak bitişik şekilde inşa edilmiştir. Kiracılarla yapılan kontratlarda kira sürelerinin günlük, beş günlük, on günlük gibi kısa süreli olması nedeniyle elde edilen gelir, pansiyon işletmeciliğinden ve ticari organizasyon sonucu elde edilmiş ticari kazançtır. Bu nedenle davacıya kesilen cezalarda yasaya aykırılık bulunmamaktadır ve aksi yolda verilen mahkeme kararı isabetli değildir SSK VE BAĞKUR PRİM BORÇLARINA 48 TAKSİT YILBAŞINA GELİYOR SSK ve Bağ-Kur prim borçlarının yeniden yapılandırılmasını öngören tasarıyla ilgili değişiklikler konusunda Çalışma Bakanı Murat Başesgioğlu ile Devlet Bakanı Ali Babacan anlaşmaya vardı. Toplantıda, SSK ve Bağ-Kur prim borçlarının yeniden yapılandırılarak 48 ay taksitle ödenmesi görüşü benimsendi. Tasarının yarın (27 Aralık) Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşüleceği belirtildi.
HÜKÜMET, SSK ve Bağ-Kur prim borçlarının yeniden yapılandırılmasını bekleyenlere bayram öncesinde müjde vermeye hazırlanıyor. Prim affı tasarısı, yarın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülecek, bir hafta sonra da yasalaşacak.
Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı Ali Babacan ve Çalışma Bakanı Murat Başesgioğlu, ilgili bürokratlar ve TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nun bazı AKP üyeleriyle önceki gün Meclis’te biraraya geldi. Prim borçlarının yeniden yapılandırılmasını öngören tasarıda yapılacak değişiklikler bir kez daha ele alındı. Mevcut tasarıda yer alan indirim oranlarının yeterli bulunmaması nedeniyle yeni bir model üzerinde çalışan bakanların görüşbirliğine vardıkları öğrenildi.

Toplantıda uzlaşılan öneriye göre, SSK ve Bağ-Kur prim borçlarına uygulanan gecikme cezaları ve faizleri silincek. Bağ-Kur prim borcu aslına TEFE oranı uygulanacak. SSK prim borcuna ise 1999’a kadar olan kısmına gecikme cezası, bu tarihten sonra olan bölümüne ise TEFE oranında faiz uygulanacak. Ortaya çıkacak borç toplamı da takside bölünecek.
Yeniden yapılandırma düzenlemesi 31 Mart 2005 tarihine kadar olan borçları kapsayacak. Toplantıda, bu tarihten sonraki borçlara da bir kolaylık sağlanması konusu gündeme geldi. Ancak, daha önce ilan edilen 31 Mart 2005 tarihinin değiştirilmemesine karar verildi. Bu tarihten sonraki borçlara gecikme faizi ve gecikme cezası uygulanarak taksitlendirme imkanı getirilmesi önerisi ise komisyon toplantısında değerlendirilecek.
BAYRAM ÖNCESİ ELE ALINACAK: SSK ve Bağ-Kur prim borçlarının yeniden yapılandırılmasını öngören tasarının yarın Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülmesi de kararlaştırıldı. Alt komisyona sevkedilerek, bakanlar tarafından belirlenen rötuşlar yapılacak olan tasarının, bir hafta sonra yasalaşması planlanıyor. AKP yönetimi, 2006 Mali Yılı Bütçe görüşmelerinden sonra TBMM’yi iki hafta daha çalıştırarak, öncelikli yasaları bayramdan önce çıkarmayı planlıyor. SSK ve Bağ-Kur Primi Affı Tasarısı da bunların arasında bulunuyor. Bu tasarıyla birlikte, Yabancılara Mülk Satışı ve 15 yeni üniversite kurulmasına ilişkin düzenleme de bayramdan önce görüşülerek yasalaştırılacak.
Muhasebede Dönem Sonu İşlemleri ders notları...........16.11.2006 Muhasebede Dönem Sonu İşlemleri / Giriş Muhasebe kayıtlarının doğruluğunu ölçmek için muhasebe dışında tutulmakta olan kayıtlardaki rakamların temsil ettikleri varlıkların sayılması, ölçülmesi, tartılması ve değerlendirilmesi suretiyle gözden geçirilmesi olayıdır. İşlemlerin sistemli bir şekilde muhasebeleştirilmesi işletmelerin gerçek durumlarını açıklamaya yetmez. Yani hesap dönemi başındaki bir iktisadi kıymetin kayıtlardaki değeri ile gerçek değeri aynı olmasına rağmen zaman içerisinde çeşitli nedenlerden dolayı bu iki değer arasında farklar meydana gelebilir. Bunu önlemek için alınacak en etkili yöntem envanter olayını gerçekleştirmek olacaktır. Bu doğrultuda dönem sonu yapılması gereken işlemleri şöyle sıralayabiliriz; • Muhasebe tekniği yönünden, • Vergi yasaları yönünden, • İşletme yönetimi ve ortaklar yönünden, • Ülke ekonomisi yönünden, Muhasebe Tekniği Yönünden;Muhasebe defterleri üzerinde açılan hesaplar, belirli bir hesap dönemi içindeki giriş ve çıkışları gösterirler. Ay sonlarında düzenlenen aylık mizanlarla, bir hesap dönemine ilişkin işlemleri içinde toplayan genel geçici mizanlar, hesapların düzenlenme tarihindeki en son tutarlarını kapsadıklarına göre işletmenin durumu hakkında genel bir bilgi verirlerse de, işletmelerin gerçek durumlarını birtakım nedenlerden dolayı tam olarak yansıtmazlar. Bu nedenle, muhasebede dönem sonu işlemleri, envanter ve değerleme olarak bu olay gündeme gelir. Vergi Yasaları Yönünden; V.U.K."na göre her işletme dönem kazancını göre vergi ödemekle yükümlüdür. İşletme kazancının ortaya çıkartılabilmesi için dönem sonu işlemlerinin yapılması gerekir. VUK"a göre "Envanter çıkarmak, bilanço günündeki mevcutları, alacakları ve borçları saymak, ölçmek, tartmak ve değerlemek suretiyle kesin bir şekilde ve teferruatlı olarak tespit etmesi gerekir. İşletme Yönetimi ve Ortaklar Yönünden; İşletme sahiplerini amaçları, sahibi oldukları girişimlerin faaliyet sonuçlarını öğrenmek, kazançtan pay almak, kurumların en yüksek kâra ulaştırmak ve işletmeyi yönetenleri denetlemektir. Bunu ancak envanter ve değerleme ile sağlayabilirler. Sonuçta, işletmenin gerçek mali durumu ortaya çıkacağından işletme sahipleri ne kadar pay alacaklarını, işletme yöneticilerinin rasyonel çalışıp çalışmadıklarını denetleyebilirler. Ülke Ekonomisi Yönünden;Yöneticilerin işletmeleri rasyonel bir şekilde yönetebilmeleri için işletmenin tüm mali olanaklarını gerçek olarak bilmeleri gerekir. Bu durumda muhasebe yöneticilerinin muhasebe biliminin tekniklerinden faydalanarak hazırlayacakları finansal durum tabloları ile gerçekleşir. Bu tablolar dönem sonu işlemlerinin yapılmasıyla mümkündür.
Muhasebede Dönem Sonu İşlemleri / Envanter ve Değerleme İşletmelerde oluşan ve para ile ifade edilebilen faaliyetleri sınıflandırmak, kayıtlara geçirmek, bu kayıtlar yardımıyla yapılan faaliyetlerin sonuçlarını hesaplayıp belirlemek ve kayıtlardaki bilgilerle karşılaştırıp yorumlamak suretiyle, yöneticiler için gerekli bilgileri bir rapor halinde ilgililere sunma işlemine muhasebe denildiğini bilmekteyiz. Tanımdan da anlaşılacağı gibi, muhasebe işlevinin işletme faaliyetlerini kaydetmek, sınıflandırmak ve dönem sonu işlemlerini yaparak, işletmenin faaliyet dönemi sonunda elde ettiği sonucu özet olarak ve anlaşılır bir şekilde ortaya çıkarmaktır.Bu durum dönem sonu işlemlerinin (envanter ve değerleme) yapılması gerekliliğini ortaya koyar. Çünkü envanter olayı, muhasebe kayıtlarının doğruluğunu ölçmek için, muhasebe dışında oluşan kayıtlardaki rakamların temsil ettikleri varlıkların sayılması, ölçülmesi, tartılması ve değerlendirilmesi suretiyle kontrol edilmesidir. Dönem sonu işlemlerini gerektiren nedenler genel olarak dört ana başlık altında incelenebilir. Bunlar; Muhasebe tekniğine uygun kayıtlar yapmak, Vergi yasalarına uygun kayıtların yapılması, İşletme yönetimine bilgi sunmaya yarayan gerçekçi kayıtların tutulması ve Ülke ekonomisinin daha verimli ve gerçekçi çalışmasına yönelik kayıtların tutulması. Envanterin Tanımı Gelir Vergisi Kanununa göre, bilanço esasına göre ticari kazancın işletmenin dönem sonu öz sermayesi ile dönem başı öz sermayesi arasındaki olumlu fark olduğunu, ticari kazancın bu şekilde tespit edilmesi sırasında Vergi Usul Kanununun değerleme ile ilgili hükümleriyle GVK"nun ilgili hükümlerine uyulacağını belirtmiştir. İşletme hesabı esasına göre defter tutan işletmelerin ticari kazancı ise, bir hesap dönemi içinde elde ettikleri gelirler ile giderler arasındaki olumlu fark olarak tanımlanmıştır. Ticari kazanç ister bilanço esasına göre, isterse işletme hesabı esasına göre hesaplansın, her iki durumda da işletme mevcutlarının, alacak ve borçlarının tespit edilmesi, değerlendirilmesi, gelir ve giderlerinin vergi mevzuatı açısından geçerliliğinin incelenmesini gerektirmektedir. İşletme faaliyetlerinin neticeleri genellikle bir takvim yılı olan muhasebe dönemleri itibari ile hesaplanır. Bu dönem boyunca çeşitli işletme içi ve işletme dışı faktörlerin işletme değerlerini etkilemesi sebebi ile işletmenin gerçek durumlarının tespitinde her muhasebe dönemi sonunda işletme değerlerinin tespit ve değerlemesi yapılmaktadır. Muhasebe dilinde bu işleme envanter denilmektedir. Muhasebede Dönem Sonu İşlemleri / Envanter ve Değerleme Envanter, bir işletmeye ait aktif ve pasif kalemlerin belirli bir tarihte, ayrı ayrı miktar ve değerlerinin tespitidir. Envanter kelimesi işletmenin mevcutlarını, borçlarını ve alacaklarını dökümlü bir şekilde gösteren, yılda en az bir defa olmak üzere belli dönemlerde düzenlenen bir cetvel olarak da ifade edilebilir. Türk Ticaret Kanunu envanteri "Envanter çıkarmak; saymak, ölçmek, tartmak ve değerlendirmek suretiyle, bilanço günündeki mevcutları, alacakları ve borçları kesin bir şekilde ve teferruatlı olarak tespit etmektir. Mevcutlar, alacaklar ve borçlar işletmeye dahil iktisadi kıymetleri ifade eder..." şeklinde tanımlanmıştır. Vergi Usul Kanunumuzda da benzer bir envanter tanımı yapılmıştır. Bir diğer açıdan baktığımızda envanter, muhasebe kayıtlarının doğruluğunu ölçmek için muhasebe dışında, bu kayıtlardaki rakamların temsil ettikleri mevcutların, borç ve alacakların tespiti ve değerlemesi suretiyle kontrolüdür. Yani, muhasebe kayıtları ile gerçek durum arasındaki farkın tespitidir. Bu aşamaya kadar yaptığımız açıklamalar doğrultusunda envanterin bir tanımını yapacak olursak: Envanter, genellikle her hesap dönemi sonunda ve periyodik olarak işletmeler iktisadi kıymetlerin gerçek durumlarının ortaya çıkarılabilmesi için sayma, ölçme ve tartma sureti ile miktar olarak tespiti ve aynı zamanda ticari kazancın da hesaplanabilmesi için VUK"nda belirtilen değerleme ölçüleri ile değerlendirilmesi işlemidir. Envanteri Gerektiren Sebepler Genel kabul görmüş muhasebe ilkelerinden "dönemsellik ilkesine göre işletme faaliyetleri belirli dönemler itibariyle kontrol edilir ve işletmelerin faaliyetleri sonucunda sağladığı kar veya zarar bu dönemler itibariyle hesaplanır. Muhasebe kurallarına göre her hesap dönemi sonunda hesapların kapatılıp müteakip hesap dönemi başında yeniden açılması hem hesapların devamlılığını ve doğruluğunu hem de dönmeler itibariyle işletme faaliyetlerinin kontrol altında tutulmasını sağlar. Her hesap dönemi sonunda düzenlenen finansal tabloların sağlıklı ve gerçeği gösterir olabilmesi için dönem içinde yapılan kayıtların dönem sonunda elde edilen envanter sonuçlarına göre düzeltilmesi gerekir. Dönem içimde yapılan işlemlerle ilgili olarak kayıtlar ne kadar muntazam tutulursa tutulsun dönem sonunda kayıtların sonuçları ile envanter sonuçları arsında bazı farklılıklar olması doğaldır. Bu farklılıklar belli bir dönemin geçmesi ile işletme içi ve işletme dışı bazı faktörlerin işletme değerlerini etkilemesi sebebiyle ortaya çıkacaktır. İşletmenin üçüncü şahıslarla ilişkisi sebebiyle üçüncü şahısların durumlarında meydana gelecek değişikliklerle alacak ve borç hesaplarının durumlarında değişiklik meydana gelmiş olabilecektir. Stoklanan malların özelliklerine göre stok değerlerinde fireler, kayıplar, bozulmalar, değer kayıpları veya değer artışları meydana gelebilir. Bankaların dönem sonunda işletme lehine veya aleyhine tahakkuk ettirdikleri faizler olabilir. İşletmenin sahip olduğu bazı kıymetlerin değerinde değişmeler ortaya çıkabilir. İşletme yöneticileri işletmelerinin gerçek durumunu bilebilmeleri faaliyetleri kontrol altında tutabilmeleri için her hesap dönemi sonunda envanter yapmak ihtiyacını duyarlar. Bundan başka, gerek TTK, gerekse VUK"muz işletmelere envanter çıkarma yükümlülüğünü de getirmiştir. Muhasebede Dönem Sonu İşlemleri / Envanter Çeşitleri Envanterlerin yapılma şekilleri aynı olmakla beraber düzenleme amaçlarına göre farklı isimler alırlar. Bir işletmenin kuruluşunda çıkarılan envantere "Kuruluş Envanteri! , hesap dönemi başında düzenlenen envanteri "Başlangıç veya dönem başı Envanteri" , faaliyet devrelerinin sonra faaliyetlere ait sonuçları görmek üzere tanzim edilen envantere "Dönem sonu Envanteri " bir işletmenin başka bir işletmeye devri yapılırken çıkarılan envantere "Devir Envanteri" , işin terki, tasfiyesi veya iflas olayının başlangıcında ve sonunda olmak üzere iki defa düzenlenen envantere "Tasfiye Envanteri" , "İflas Envanteri" denilmektedir. Genel açıdan bakıldığında envanter olayını Muhasebe içi ve Muhasebe dışı envanter olmak üzere ikiye ayırmak daha doğru olacaktır. Muhasebe İçi Envanter Muhasebe defterleri üzerinde yapılan envanter işlemleri, muhasebe içi envanter işlemleridir.Muhasebe içi envanter sonunda yapılması gerekenler, • Genel geçici mizanın çıkarılması, • Yevmiye ve Büyük defterlerin kapatılması, • Kesin mizanın çıkarılması, • Dönem sonu bilançosunun hazırlanması, • Kar ve Zarar cetvelinin çıkartılması, • Hesapların kapatılması ve takip eden dönem için yeniden açılması Muhasebede Dönem Sonu İşlemleri / Envanter Çeşitleri b) Muhasebe Dışı Envanter Kayıtlara bakılmaksızın işletmedeki gerçek durumun tespit edilmesi işlemidir; Türk Ticaret Kanununa ve VUK Kanununa göre yılda en az bir kez yapılması zorunlu olan envanter işlemi. işletmenin varlık, borç ve öz kaynaklarını temsil eden hesaplardaki değerlerin ölçülmesi, tartılması, sayılması ve değerlendirilmesi suretiyle yapılan çalışmalardır. Muhasebe İçi envanter; muhasebe dışı envanterin verdiği sonuçlara göre işletme kayıtlarında gerekli ayarlama ve düzeltmeleri yapar.
Özetle kayıtlara bakılmadan gerçek durum tespit edilir. Daha sonra yapılan bu tespitle kayıtlar karşılaştırılır.Gerçek durum esas olduğundan buna göre yeniden ayarlanır. Yani eksik yada fazlalıklar buna göre düzeltilir. Muhasebede Dönem Sonu İşlemleri / Envanter İşlemleri Envanter çıkarmak iki aşamadan oluşur. Bunlar; İktisadi kıymetlerin sayılması, tartılması ve ölçülmesi suretiyle tespiti, İkincisi tespit edilen iktisadi kıymetlerin VUK"nun kabul ettiği değerleme ölçüleri ile değerlendirilmesi. Bu durumda envanter işlemlerinin muhasebe ile ilişkisini kurduğumuzda envanter işlemlerini "muhasebe dışı envanter işlemleri" ve "muhasebe içi envanter işlemleri" olarak ayırabiliriz. Envanter çıkarmanın iktisadi değerlerin tespiti ve değerlendirilmesi aşamaları muhasebe dışı envanter işlemi olarak kabul edilir. Bu tespit ve değerleme işleminden sonra bulunan sonuçların muhasebe kayıtları ile karşılaştırılarak hesapların gerçeği gösterir duruma getirilmesi işlemi gelir. Bu işleme muhasebe içi envanter işlemi diyoruz. Muhasebe içi envanter işlemleri gerekli düzenleyici muhasebe kayıtlarını kapsar. Envanter çıkarılırken muhasebe dışı ve muhasebe içi envanter işlemleri ile iktisadi kıymetler, tespit edilir değerlemesi yapılır ve bulunan envanter neticelerine göre muhasebe kayıtlarının düzeltilmesi sağlanır. Böylece muhasebe kayıtlarının envanter sonuçları ile karşılaştırılması sağlanmış olur. Envanter işlemleri şu sırayı takip edecek : • Dönem sonunda muhasebe kayıtlarına göre genel geçici mizan düzenlenir, • Muhasebe dışı envanter işlemleri yapılarak iktisadi kıymetlerin gerçek durumu tespit edilir, • Muhasebe dışı envanter neticeleri ile Genel geçici mizan karşılaştırılır ve varsa " farklar bulunur, • Bulunan farkların sebeplerine göre gerekli düzenleyici muhasebe kayıtları " yazılarak muhasebe içi envanter işlemi gerçekleştirilir, • Muhasebe kayıtları ile envanter sonuçlarının uyumu sağlanarak genel kesin mizan " düzenlenir, • Böylece, envanter sonuçlarını gösteren finansal tablolar düzenlenir. Muhasebede Dönem Sonu İşlemleri / Envanter İşlemleri TTK ve VUK"na göre envanter işe başlama veya açılış tarihinde ve takip eden her hesap dönemi sonunda çıkarılır. Kanunlarımız envanter ve bilançoların tamamlanması için üç aylık bir süre tanımakla beraber gerek envanter neticeleri, gerekse bilanço değerleri hesap döneminin son günü olan "Bilanço Günü" ne göre olmalıdır. Çeşitli mal üzerinde geniş ölçüde ve perakende iş yapan ticarethaneler olarak tanımlanan büyük mağazalar ve eczaneler mevcutlarının envanterlerini üç yılda bir çıkarabilirler. Envanter çıkarılmayan yıllarda muhasebe kayıtlarına göre envanter çıkartmış olurlar. Maliye Bakanlığından izin alan büyük sınai işletmeleri de gerektiğinde iki veya üç yılda bir envanter çıkarabilirler. Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler işletmedeki bütün iktisadi kıymetlerin envanterini yapmak zorunda olmalarına rağmen, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerden sadece mal üzerine iş yapanlar mal envanteri çıkarmaya mecburdurlar. Amortismana tabi varlıklar varsa bunlar işletme defterine kaydedilmez ancak VUK"na göre envanter defterinin ayrı bir yerinde, veya özel bir amortisman defterinde, veyahut amortisman listelerinde kayda alınmış sabit aktiflerin her yıl hesaplanan yıllık amortisman payları gider kaydolunabilir. Bireysel Girişimler de mükellefin sahip olduğu fabrika, atölye, dükkan, mağaza ve araziler, işletmede ister kısmen ister tamamen kullanılsın değerinin tamamı üzerinden; ticaret hanları gibi ayrı ayrı bağımsız kullanılabilen binalarla evlerin ve apartmanların yarısından fazlası işletmede kullanıldığı takdirde envantere dahil edilir. Envanter Defteri Envanter işlemleri esas itibariyle defter üzerine çıkarılır. Ancak, faaliyetlerinde geniş ölçüde ve çeşitli mal kullanan büyük işletmeler envanterlerini listeler halinde düzenleyebilirler. Listelerin düzenlenmesi durumunda listelerin iktisadi kıymetlerle ilgili toplam değerleri toplu olarak envanter defterlerine kaydedilir. TTK ve VUK"unda envanter defteri ciltli ve sayfaları birbirini takip eden sıra numaralı bir defter olarak tanımlanmıştır. VUK"na göre envanter defteri ayrı ve tek yapraklı olarak da noter tasdikine tabi tutulmuştur. Envanter defterine işe başlama tarihinde, ve bundan her hesap döneminin sonunda çıkarılan envanter ve bilançolar kaydolunur. İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler mal envanteri çıkarttıklarında işlemlere ait kayıtlarla karıştırmamak suretiyle işe başlama halinde işletme defterinin baş tarafına; bundan sonra her hesap döneminin sonunda işlem kayıtlarını takip eden sayfalara envanteri kaydederler. İsteyenler ayrı bir envanter defteri tutarak mal envanterini bu deftere kaydederler. Muhasebede Dönem Sonu İşlemleri / Envanter Listeleri Çok çeşitli mal kullanan büyük işletmeler, ayrıntılı envanter defteri tutmaları zorluk arz edeceğinden envanterin listeler halinde yazılması, yasal olarak mümkündür.Envanter listelerinin geçerli olabilmesi için sahip olması gerekli hususlar şunlardır. • Envanter listelerine kaydedilen iktisadi kıymetler sayfa üzerinde sıra numarası verilmelidir. • Envanter listeleri kendi